Kullanıcı Adı: Şifre    
   
  veya Üye olun | Şifremi unuttum
  Arama / Gelişmiş Arama  
   
Dünya Siyaset
Müşerref için sonun başlangıcı mı?
Metin Mutanoğlu
PA­KİS­TAN’DA Cum­hur­baş­ka­nı Ge­ne­ral Per­vez Mü­şer­ref’in, kol­tuk he­sap­la­rı­nı boz­ma­ya ça­lı­şan Yük­sek Mah­ke­me Baş­yar­gı­cı İf­ti­har Çod­ri’yi Mart ba­şın­da gö­rev­den al­ma­sıy­la baş­la­yan sü­reç, ül­ke­yi bir an­da kao­sun eşi­ği­ne ge­tir­di. Bu kao­sun ne­de­ni de hiç şüp­he­siz, 1999’da dü­zen­le­di­ği dar­bey­le ik­ti­da­ra gel­me­sin­den iti­ba­ren ül­ke­yi as­ke­rî bü­rok­ra­siy­le ida­re eden Mü­şer­ref’in, her ne pa­ha­sı­na olur­sa ol­sun yö­ne­ti­mi­ni ga­ran­ti­le­me ça­ba­sıy­dı.
2005’ten bu ya­na Yük­sek Mah­ke­me baş­yar­gıç­lı­ğı gö­re­vin­de bu­lu­nan İf­ti­har Çod­ri, Mü­şer­ref’in ye­ni­den se­çil­me­si­nin önün­de­ki en bü­yük en­gel­di. As­lın­da Çod­ri 2002 yı­lın­da bir çok yar­gı­cın Mü­şer­ref’in gö­rev sü­re­si­ni uzat­ma ta­le­bi­ne is­ti­fay­la ya­nıt ver­di­ği bir dö­nem­de, Pa­kis­tan li­de­ri­nin ya­nın­da yer al­mış­tı. An­cak Çod­ri baş­yar­gıç­lık gö­re­vi­ne ge­lir gel­mez Mü­şer­ref ile ters dü­şe­ce­ği­nin işa­ret­le­ri­ni de ver­mek­te ge­çik­me­di. İlk iş ola­rak, Pa­kis­tan’ın elit­le­ri­ni oluş­tu­ran zen­gin sı­nı­fı­nın yol­suz­luk dos­ya­la­rı­nı bir bir or­ta­ya dök­me­ye baş­la­dı. Baş­yar­gıç ya­sa­dı­şı yol­lar­la ser­vet sa­hi­bi olan­la­ra fır­sat ver­me­me­ye ka­rar­lıy­dı.
Yol­suz­luk dos­ya­la­rı­nın ar­dın­dan Çod­ri, hü­kü­met üye­le­ri­nin ad­la­rı­nın ka­rış­tı­ğı in­san hak­la­rı ih­lal­le­riy­le de il­gi­len­me­ye yö­nel­di. Ce­za­ev­le­rin­de iş­ken­ce ko­nu­sun­da in­san hak­la­rı ör­güt­le­ri­nin eleş­ti­ri­le­ri­ne ma­ruz ka­lan Pa­kis­tan’da, dev­let me­mur­la­rı­nın ka­rış­tı­ğı dos­ya­la­rı sı­kı ta­ki­be al­dı. Bak­tı­ğı da­va­lar ara­sın­da gü­ven­lik güç­le­ri­nin ya­sa­dı­şı yol­lar­la gö­zal­tı­na al­dı­ğı on­lar­ca ki­şi­nin or­ta­dan kay­bol­du­ğu dos­ya­lar da var­dı.
Çod­ri’nin bu gi­ri­şi­mi as­lın­da Mü­şer­ref için de olum­lu ol­ma­sı ge­re­ken bir du­rum­ken, Baş­yar­gıç’ın iç­ten içe güç ka­zan­ma­sı, uzun va­de­de Mü­şer­ref ve eki­bin­de en­di­şe­ye yol aç­tı. Ve ni­ha­ye­tin­de Çod­ri’ye an­cak iki yıl ta­ham­mül ede­bi­len Mü­şer­ref düğ­me­ye bas­tı. 9 Mart 2007’de Çod­ri’nin, gö­re­vi kö­tü­ye kul­lan­dı­ğı ge­rek­çe­siy­le az­le­dil­di­ği açık­lan­dı. Hü­kü­met gö­rev­li­le­ri Çod­ri’nin ken­di oğ­luy­la il­gi­li bir olay­da bir po­lis me­mu­ru hak­kın­da bi­le da­va aç­ma­sı­nın, iş­le­di­ği yir­mi­den faz­la gö­re­vi su­is­ti­mal su­çun­dan yal­nız­ca bi­ri ol­du­ğu­nu ifa­de et­ti­ler. An­cak res­mî ağız­lar­dan ne söy­le­nir­se söy­len­sin, Pa­kis­tan hal­kı bu­nu “Çod­ri, Per­vez Mü­şer­ref’in ikin­ci kez cum­hur­baş­ka­nı se­çil­me­si­ne kar­şı gel­di­ği için gö­rev­den alın­dı” şek­lin­de an­lı­yor­du. Ya­ni ger­çek se­bep, Yük­sek Mah­ke­me Baş­yar­gı­cı’nın, Mü­şer­ref’in ikin­ci dö­nem se­çil­me is­te­ği­nin Ana­ya­sa’ya ay­kı­rı ol­du­ğu ko­nu­sun­da­ki di­re­ni­şi ve Cum­hur­baş­ka­nı Mü­şer­ref’in Ana­ya­sa’da de­ği­şik­lik ta­le­bi­ni ge­ri çe­vir­me­siy­di.
Tür­ki­ye’de Ana­ya­sa Mah­ke­me­si ney­se Pa­kis­tan’da da Yük­sek Mah­ke­me oy­du ve Mü­şer­ref, her ne ka­dar ül­ke­yi de­mir yum­ruk­la yö­net­se de, Yük­sek Mah­ke­me’nin des­te­ği­ni ya­nı­na al­mak zo­run­day­dı. Mü­şer­ref’in Çod­ri’yi gö­rev­den al­ma ama­cı, tıp­kı bi­zim Şem­din­li va­ka­sın­da ya­şa­dı­ğı­mız gi­bi, as­ker üze­rin­de­ki yar­gı de­ne­ti­mi­ni kal­dır­mak ve yar­gı­yı et­ki­siz­leş­tir­mek­ti. Ama Mü­şer­ref’in bu he­de­fi­nin so­nu­cu ül­ke­yi kao­sa tes­lim et­mek ol­du. Mü­şer­ref bu­gün 1999’da ik­ti­da­rı ele ge­çir­me­sin­den son­ra­ki en bü­yük so­run­la kar­şı kar­şı­ya. Öy­le ki gö­rev­den alın­ma ne­de­ni­nin du­yul­ma­sı, Çod­ri’yi bir an­da kah­ra­man yap­ma­ya yet­ti de art­tı. Baş­yar­gıç Pa­kis­tan’da, baş­ta İs­lam­cı par­ti­ler ol­mak üze­re, bü­tün mu­ha­lif si­ya­si ha­re­ket­le­ri et­ra­fın­da top­la­yan bir ca­zi­be mer­ke­zi­ne dö­nüş­tü.
Mü­şer­ref’e kar­şı Af­ga­nis­tan’a yö­ne­lik ABD iş­ga­li sı­ra­sın­da­ki ita­at­kâr tav­rın­dan do­la­yı diş bi­le­yen İs­lam­cı grup­lar için Çod­ri’yi des­tek­le­mek, ken­di­le­ri­ni ifa­de et­me­nin bir yo­luy­du. Mü­şer­ref, ik­ti­dar­da kal­dı­ğı dö­nem­de kom­şu­la­rı­na kar­şı ak­tif an­cak Bush yö­ne­ti­mi­ne kar­şı ge­nel­de pa­sif bir gö­rü­nüm çiz­di. Özel­lik­le de Pa­kis­tan’ın sı­nır kom­şu­su olan Af­ga­nis­tan iş­ga­li­nin yol aç­tı­ğı olum­suz et­ki­ler, ül­ke için­de bü­tün top­lum ke­sim­le­rin­de cid­di bir ra­hat­sız­lık ya­rat­tı. Di­ğer yan­dan Mü­şer­ref’in Çod­ri’nin ye­ri­ne Ra­na Bhag­wan­das ad­lı bir Hin­du’yu ata­ma­sı da, %97’si Müs­lü­man olan bir ül­ke­de ka­bul edi­le­mez bu­lun­du. Ve du­yu­lan ra­hat­sız­lık so­ka­ğa yan­sı­mak­ta ge­cik­me­di.
Baş­lan­gıç­ta kü­çük avu­kat grup­la­rı­nın ön­cü­lük et­ti­ği Çod­ri’yi des­tek­le­yen so­kak gös­te­ri­le­ri ya­pıl­dı. Ar­dın­dan pro­tes­to gös­te­ri­le­ri hız­lı bir şe­kil­de bü­tün ül­ke­ye ya­yıl­dı. Bil­has­sa Pa­kis­tan’ın ti­ca­ri baş­ken­ti Ka­ra­çi, ül­ke­nin son ye­di yıl­da gör­me­di­ği çap­ta bü­yük ve kan­lı olay­la­ra sah­ne ol­du. Gö­rev­den alın­dık­tan son­ra ade­ta si­ne-i mil­le­te dö­nen Yük­sek Mah­ke­me Baş­yar­gı­cı, mu­ha­le­fet par­ti­le­ri­ni ya­nı­na ala­rak bü­yük şe­hir mi­ting­le­ri dü­zen­le­mek su­re­tiy­le Mü­şer­ref’e açık bir ya­nıt ver­me­ye ve mu­ha­le­fe­tin se­si ol­ma­ya ça­lış­tı.
An­cak Mü­şer­ref, bu mi­ting­le­re sert­lik­le ya­nıt ver­di. Ve onun bu sert­li­ği mu­ha­lif­le­ri­ni da­ha da öf­ke­len­dir­di. Son ola­rak 12 Ma­yıs’ta Ka­ra­çi’de ya­pı­lan gös­te­ri­de 27 ki­şi­nin öl­me­si bar­da­ğı ta­şı­ran son dam­la ol­du. World Po­li­tics Re­vi­ew der­gi­si­ne ko­nu­yu de­ğer­len­di­ren Pa­kis­tan’ın ön­de ge­len sa­vun­ma uz­man­la­rın­dan Mu­ham­med Bu­ha­ri olay­la­rın bu se­vi­ye­ye gel­me­si­ni, Mü­şer­ref’in yük­se­len pro­tes­to­la­rı baş­lan­gıç­ta ha­fi­fe al­ma­sı ve hal­kın yük­se­len tep­ki­si­ni an­la­ya­ma­ma­sın­dan kay­nak­lan­dı­ğı şek­lin­de yo­rum­lu­yor.
Pa­kis­tan’da dar­be­den son­ra ül­ke­nin dış dün­ya­ya ka­pan­ma­sı­nın fa­tu­ra­sı­nı en çok öde­yen ke­sim olan alt sı­nıf­lar bu nok­ta­da Çod­ri’yi ade­ta bir can si­mi­di ola­rak gör­dü­ler. Ka­ra­çi’de­ki kan­lı bi­lan­ço bu nok­ta­da Mü­şer­ref için dö­nü­şü ol­ma­yan yo­lun baş­lan­gı­cı sa­yı­la­bi­lir. Hal­kın nab­zı­nı an­la­ma­yan as­ke­rî bir yö­ne­tim, ar­tan tep­ki­le­ri kat­li­am­lar­la bas­tır­ma­ya ça­lış­tık­ça mu­ha­le­fe­tin se­si da­ha da gür­le­şi­yor. Mü­şer­ref de yap­tı­ğı yan­lış­lık­lar yü­zün­den ken­di­si­ni git­tik­çe da­ha faz­la yal­nız­lı­ğa iti­yor. Son ola­rak ül­ke­nin ku­ru­cu par­ti­si olan Müs­lü­man Bir­li­ği’ne sa­rıl­ma­sı, bu yal­nız­lı­ğı en iyi şe­kil­de or­ta­ya ko­yu­yor. Müs­lü­man Bir­li­ği’nde da­hi Mü­şer­ref’in ya­kın­laş­ma­sıy­la il­gi­li eleş­ti­rel ses­ler yük­se­li­yor. Par­ti­nin ile­ri ge­len­le­rin­den es­ki Baş­ba­kan Za­fe­rul­lah Ce­ma­li, 2004’te baş­ba­kan­lık­tan is­ti­fa­sı­nın, Mü­şer­ref’in ül­ke­de bü­tün ip­le­ri eli­ne al­ma­sı­na bir tep­ki ol­du­ğu­nu açık­la­mak­tan ge­ri dur­mu­yor.
Bü­tün bun­lar­la bir­lik­te 1999’dan be­ri, bir ge­ce vak­ti uça­ğı dü­şü­rül­mek­ten son an­da kur­tul­ma­sı da da­hil, sa­yı­sız sui­kast gi­ri­şi­min­den kıl­pa­yı kur­tu­lan Mü­şer­ref’in, bu mağ­du­ri­ye­ti­ni ül­ke­nin ge­le­ce­ği­ni ipo­tek al­tı­na ala­cak de­re­ce­de kul­lan­ma­sı ve bu­nu ya­par­ken de de­mok­ra­si­den bah­set­me­si ise baş­lı ba­şı­na bir iro­ni.
Pa­kis­tan’da ya­şa­nan olay­lar, Tür­ki­ye’de zan­ne­dil­di­ği gi­bi, la­ik ve Be­şik­taş­lı Mü­şer­ref ile kar­şı­sın­da­ki din­ci mu­ha­le­fe­tin ça­tış­ma­sı ola­rak al­gı­lan­ma­ma­lı­dır. Pa­kis­tan’ın ulus­la­ra­ra­sı po­li­ti­ka­da dur­du­ğu yer son de­re­ce kri­tik­tir. 11 Ey­lül te­rör sal­dı­rı­la­rı son­ra­sın­da Pa­kis­tan Cum­hur­baş­ka­nı ABD adı­na çok önem­li bir gö­re­vi ifa et­miş ve ül­ke­si­ni lo­jis­tik des­tek için Pen­ta­gon’a aç­mış­tır. ABD için son der­ce has­sas olan bir böl­ge­de Mü­şer­ref’in ko­nu­mu ha­ya­ti­dir. Ne de ol­sa Mü­şer­ref böl­ge­de ABD için en teh­li­ke­li gö­rü­len ül­ke­nin gü­ve­ni­lir dev­let baş­ka­nı­dır. Ve böy­le­si­ne stra­te­jik bir nok­ta­da bu­lu­nan Pa­kis­tan için Bush yö­ne­ti­mi­nin şu an için Mü­şer­ref’ten baş­ka bir se­çe­ne­ği de yok­tur.

Paylaş Tavsiye Et
Yazara ait diğer yazılar
Dünya Siyaset
DİĞER YAZILAR