Kullanıcı Adı: Şifre    
   
  veya Üye olun | Şifremi unuttum
  Arama / Gelişmiş Arama  
   
Skip Navigation LinksArşiv (June 2008) > Kültür Sanat
Kültür Sanat
Farklı kültürlerde güzeli arayış
İn­san­lı­ğın bin­ler­ce yı­la uza­nan geç­mi­şin­de, tüm kül­tür­le­rin fark­lı yol­lar­la da ol­sa ken­di­ne has “ben” ta­nı­mı çer­çe­ve­sin­de “gü­zel”i ara­dı­ğı, tas­vir et­ti­ği, şe­kil­len­dir­me­ye ça­lış­tı­ğı yad­sı­na­maz bir ger­çek. Me­de­ni­yet­le­rin be­şi­ği Ana­do­lu da bu ara­yı­şın en gü­zel mey­ve­le­ri­ni ver­di­ği yer kuş­ku­suz. HSBC Bank A.Ş. ve T.C. Kül­tür ve Tu­rizm Ba­kan­lı­ğı Kül­tür Var­lık­la­rı ve Mü­ze­ler Ge­nel Mü­dür­lü­ğü’nün or­ga­ni­zas­yo­nun­da dü­zen­le­nen ve Ana­do­lu top­rak­la­rın­da gü­ze­li ara­yı­şın 10 bin yıl­lık öy­kü­sü­nü an­la­tan “Fark­lı Kül­tür­ler­de Gü­ze­li Ara­yış” ad­lı ser­gi, 16 Ma­yıs’ta Türk ve İs­lam Eser­le­ri Mü­ze­si`nde ka­pı­la­rı­nı zi­ya­ret­çi­le­re aç­tı. An­ka­ra Ana­do­lu Me­de­ni­yet­le­ri Mü­ze­si, An­tal­ya Mü­ze­si, Af­yon­ka­ra­hi­sar Mü­ze­si, Ar­ke­olo­ji Mü­ze­si, Top­ka­pı Sa­ra­yı Mü­ze­si, Aya­sof­ya Mü­ze­si ve Ma­lat­ya Mü­ze­si’nden ser­gi kon­sep­tiy­le bir ara­ya ge­ti­ri­len top­lam 700 eser, 17 Ağus­tos’a de­ğin mü­ze­de sa­nat­se­ver­le­rin be­ğe­ni­si­ne su­nu­lu­yor.
Taş, mer­mer, top­rak, bronz, al­tın, gü­müş, de­ğer­li taş­lar, el yaz­ma­sı, cam, ah­şap, ku­maş, de­ri, se­def, ha­lı, ki­lim, çi­ni ve se­ra­mik ese­rin yer al­dı­ğı ser­gi­nin ha­zır­lık aşa­ma­sı yak­la­şık 2 yıl sür­müş.
Ka­nu­ni Sul­tan Sü­ley­man`ın 4 fark­lı fer­ma­nı­nın ilk kez zi­ya­re­te açı­la­ca­ğı ser­gi­de, yi­ne Ka­nu­ni Sul­tan Sü­ley­man`ın ej­der mo­tif­li kı­lı­cı, Ciz­re Ulu Ca­mi­i`nin ej­der mo­tif­li ka­pı­sı dik­kat çe­ki­yor. Mi­lat­tan ön­ce 7. ve mi­lat­tan son­ra 8. yüz­yıl­lar­da ya­pıl­mış 2 fark­lı “at­lı in­san” fi­gü­rü­nün de il­gi gör­dü­ğü ser­gi­de, Tro­ya al­tı­nı bi­lek­lik, Sel­çuk­lu dö­ne­mi­ne ait tıl­sım­lı göm­lek de önem­li eser­ler ara­sın­da yer alı­yor.
On bin yıl bo­yun­ca Hi­tit’ten, Urar­tu’ya, Bi­zans’tan, Sel­çuk­lu ve Os­man­lı’ya fark­lı kül­tür­le­rin Ana­do­lu’nun ba­tı­sın­dan do­ğu­su­na, ku­ze­yin­den gü­ne­yi­ne dek gü­zel­li­ğe da­ir bı­rak­tık­la­rı iz­le­ri göz­ler önü­ne ge­ti­ren ser­gi, Ana­do­lu’nun kül­tü­rel zen­gin­li­ği ve bir ara­da ya­şam kül­tü­rü­ne ışık tu­tu­yor.
Ser­gi için özel bir di­zay­na ta­bi tu­tu­lan Türk ve İs­lam Eser­le­ri Mü­ze­si Çiz­gi­ler Ga­le­ri­si, Ej­der Sa­lo­nu, Ay­na­lar Oda­sı, Son­suz Sim­ge­ler Oda­sı, Gü­neş, Ay ve Yıl­dız Oda­sı, Son­suz­luk Sa­lo­nu ol­mak üze­re 6 bö­lüm­den olu­şu­yor. Mü­ze Pa­zar­te­si gün­leri ha­ri­cin­de 9:00-17:00 sa­at­le­ri ara­sın­da zi­ya­re­te açık. (Tel: 0212 518 18 05) /Hilal Turan

Tavsiye Et
Dünyanın ilk İslam Bilim ve Teknoloji Müzesi açıldı

Dün­ya­yı “Ba­tı ve di­ğer­le­ri” şek­lin­de ayı­ran Av­ru­pa-mer­kez­ci oku­ma­lar­la, “iler­le­me”ye kat­kı­sı bu­lun­ma­dı­ğı id­di­asıy­la ge­ri kal­mış bir me­de­ni­yet ola­rak res­me­di­len İs­lam me­de­ni­ye­ti, hiç kuş­ku­suz bu­nun tam ak­si­ne dü­şü­nür­le­ri ve bil­gin­le­ri ara­cı­lı­ğıy­la ile 8. yüz­yıl­dan iti­ba­ren bi­lim­sel dü­şün­ce­ye kay­nak­lık ede­cek çok yön­lü araş­tır­ma­la­ra ve bu yön­de ba­şa­rı­lı so­nuç­la­ra sah­ne ol­du. Müs­lü­man dü­şü­nür ve bil­gin­le­rin ça­lış­ma­la­rı­nın 12. yüz­yıl­dan 16. yüz­yı­la uza­nan bir sü­reç­te Arap­ça’dan La­tin­ce’ye yo­ğun ola­rak çe­vi­ril­di­ği ve bir­ço­ğu kay­nak­la­rın­da be­lirt­me­se de Av­ru­pa­lı bi­lim adam­la­rı ta­ra­fın­dan yay­gın bi­çim­de kul­la­nıl­dı­ğı bi­li­ni­yor. Bu il­mî bi­ri­ki­min al­tı­nın çi­zil­me­si bağ­la­mın­da kay­da de­ğer bir ge­liş­me 24 Ma­yıs’ta Gül­ha­ne Par­kı’nda dün­ya­nın ilk İs­lam Bi­lim ve Te­ko­no­lo­ji Mü­ze­si’nin açıl­ma­sı ol­du. İs­tan­bul Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si, Kül­tür Ba­kan­lı­ğı ile yap­tı­ğı or­tak ça­lış­ma ile dün­ya­da bir il­ke im­za ata­rak, İs­lam kül­tür çev­re­si­nin bi­lim dün­ya­sı­na kat­kı­la­rı ve mo­dern bi­li­min olu­şu­mu­na et­ki­le­ri­ni yan­sı­tan İs­lam Bi­lim ve Tek­no­lo­ji Ta­ri­hi Mü­ze­si’ni kur­du. İlk etap­ta 140, ni­hai ola­rak 800 ese­re yer ve­ri­le­cek olan mü­ze­de, Müs­lü­man­la­rın 8. ve 16. yüz­yıl­lar ara­sın­da­ki ya­ra­tı­cı­lık dev­re­le­rin­de ger­çek­leş­tir­dik­le­ri alet ve ci­haz­la­rın ör­nek­le­ri ser­gi­le­ne­cek. Bu ör­nek­le­rin çok bü­yük bir kıs­mı Frank­furt Üni­ver­si­te­si Arap-İs­lam Bi­lim­le­ri Ta­ri­hi Ens­ti­tü­sü ta­ra­fın­dan kay­nak­lar­da­ki ta­rif ve re­sim­le­re, çok kü­çük bir kıs­mı da gü­nü­mü­ze ula­şan ori­ji­nal­le­re da­ya­na­rak ya­pıl­dı. Ken­di tü­rün­de dün­ya­da bir ilk olan İs­lam Bi­lim ve Tek­no­lo­ji Ta­ri­hi Mü­ze­si’nde, Müs­lü­man bil­gin­le­rin kur­duk­la­rı ra­sat­ha­ne­ler, has­ta­ne­ler, kim­ya­sal dü­ze­nek­ler ve üni­ver­si­te­ler gi­bi ku­rum­sal eser­ler gör­sel ola­rak yer alı­yor. Mü­ze­nin içe­ri­sin­de Bi­lim­ler Ta­ri­hi Kü­tüp­ha­ne­si de yer ala­cak. İs­lam kül­tü­rü­nün bi­lim ve tek­no­lo­ji dün­ya­sı­na 1000 yıl­lık kat­kı­la­rı­nı yan­sı­ta­cak mü­ze, bi­lim ta­ri­hi ya­zı­mın­da İs­lam âlim­le­ri­nin ba­şa­rı­la­rı­nın göz önün­de bu­lun­du­rul­ma­sı ge­rek­li­li­ği­ni or­ta­ya ko­yu­yor. /Hilal Turan


Tavsiye Et
İstanbul, Joan Miró ile buluşuyor
Su­na ve İnan Kı­raç Vak­fı Pe­ra Mü­ze­si, 3 Ma­yıs-31 Ağus­tos 2008 ta­rih­le­ri ara­sın­da, Kü­bist akı­mın ön­de ge­len tem­sil­ci­le­rin­den, İs­pan­yol sa­nat­çı Jo­an Miró’nun (1893-1983) bas­kı, re­sim ve hey­kel­le­rin­den olu­şan 120 ya­pıt­lık kap­sam­lı bir ser­gi­yi İs­tan­bul­lu­lar­la bu­luş­tu­ru­yor. Fran­sa’nın çağ­daş sa­nat ala­nın­da­ki ilk özel vak­fı olan Ma­eght Vak­fı’yla iş­bir­li­ğiy­le, Ma­eght Ko­lek­si­yo­nu’ndan seç­me ya­pıt­lar­la ger­çek­leş­ti­ri­len ser­gi­de Miró’nun İs­tan­bul’da De­fi­le ad­lı ya­pı­tı da yer alı­yor.
14 ya­şın­da Bar­se­lo­na’da Gü­zel Sa­nat­lar ve En­düs­tri­yel Sa­nat­lar Oku­lu’na ka­tı­lan ve 3 yıl­lık sa­nat eği­ti­mi son­ra­sın­da, bu­ra­da me­mur ola­rak gö­re­ve baş­la­yan Miró, son­ra­sın­da sa­nat ça­lış­ma­la­rı­na de­vam ede­bil­mek için bu gö­re­vi bı­ra­kır. Ga­le­ri sa­hi­bi olan José Dal­ma­u’nun teş­vi­kiy­le ilk ser­gi­si­ni Bar­se­lo­na’da 1918 yı­lın­da açan sa­nat­çı, 1920 yı­lın­da Pa­ris ge­zi­si sı­ra­sın­da Pab­lo Pi­cas­so ile ta­nı­şır. Bun­dan son­ra Miró za­ma­nı­nın ya­rı­sı­nı Pa­ris’te ge­çir­me­ye baş­lar ve bu­ra­da ta­nış­tı­ğı Max Ja­cob, Pi­er­re Re­verdy, ve Tris­tan Tza­ra ile Da­da ha­re­ke­ti­ne ka­tı­lır. Pa­ris’te­ki ilk ser­gi­si 1925’te Ga­le­ri Pi­er­re’de bü­yük bir sür­rea­list ha­re­ket ola­rak yan­kı bu­lur. 1936’da iç sa­vaş se­be­biy­le İs­pan­ya’yı terk edip an­cak 1941’de ge­ri dö­ne­bi­len Miró, ay­nı yıl New York, The Mu­se­um of Mo­dern Arts’da ilk bü­yük ret­ros­pek­tif ser­gi­si­ni açar. Jo­sep Llo­erns y Ar­ti­gas’la bir­lik­te se­ra­mik ça­lış­ma­la­rı­na baş­lar, bu­nun­la be­ra­ber bas­kı ala­nı­na da il­gi gös­te­rir. 1958’de Pa­ris UNES­CO Bi­na­sı’nda­ki ese­ri ile Ulus­la­ra­ra­sı Gug­gen­he­im Ödü­lü’nü alır. Son­ra­ki yıl tek­rar re­sim yap­ma­ya, 1960 yı­lın­da da hey­kel­traş­lı­ğa baş­lar. Yüz­yıl ba­şın­dan iti­ba­ren yük­se­len kü­bizm, pü­rizm gi­bi akım­lar­dan et­ki­le­nen ve ger­çe­küs­tü­cü ha­re­ke­te ya­kın du­ran Mi­ro, ge­liş­tir­di­ği bi­çim­sel dil ile 20. yüz­yıl sa­na­tı­nı de­rin­den et­ki­le­miş, mo­der­niz­min he­nüz baş­lan­gı­cın­da yer­le­şik es­te­tik kav­ram­la­ra kar­şı tav­rı ve tu­tu­muy­la ön­cü bir ki­şi­lik ol­muş­tur.
Ge­nel ola­rak can­lı renk­ler, çiz­gi­ler, da­ire­ler, ço­cuk­su ve mi­za­hi bir an­la­tı­mı olan Miró’nun eser­le­ri­ne ev sa­hip­li­ği ya­pan Pe­ra Mü­ze­si’nde, Ame­ri­ka­lı sa­nat ta­rih­çi­si Ro­bert Lu­bar 4 Ha­zi­ran’da sa­nat­çı­yı iz­le­yi­ci­le­re fark­lı bir ba­kış açı­sıy­la ta­nıt­ma­yı amaç­la­yan bir kon­fe­rans ve­re­cek. 1860-1940 ara­sı Av­ru­pa re­sim ve hey­kel sa­na­tı üze­ri­ne uz­man­laş­mış olan Lu­bar, mü­ze­de ve­re­ce­ği kon­fe­rans­ta Mi­ro’nun bi­çim­sel il­ke­le­ri­ni ve ken­di­ne öz­gü ge­liş­tir­di­ği gör­sel di­li tar­tı­şa­cak. Kon­fe­rans­ta İs­pan­yol sa­nat­çı­nın, özel­lik­le 1920-1941 yıl­la­rı ara­sın­da­ki et­kin­li­ği ele alı­na­cak. Mi­ro’nun “pa­in­ting-po­etry/re­sim-şi­ir” üze­ri­ne olan kav­ra­yı­şı­nın ya­nı sı­ra, ge­le­nek­sel re­sim ku­ral­la­rı ve yer­le­şik es­te­tik yar­gı­la­ra kar­şı du­ru­şu­nu ta­nım­la­yan ve ilk kez 1927’de di­le ge­tir­di­ği “sui­kast re­sim” kav­ra­mı da tar­tı­şı­la­cak.
(Tel: 0212 334 99 00) /Hilal Turan

Tavsiye Et