Kullanıcı Adı: Şifre    
   
  veya Üye olun | Şifremi unuttum
  Arama / Gelişmiş Arama  
   
Skip Navigation LinksArşiv (October 2008) > Kültür Sanat
Kültür Sanat
Doğu’nun dayanılmaz(!) cazibesi
Oryantalizm, Aydınlanma çağı sonrası Batı Avrupalı beyaz adamın Doğu hakları ve kültürüne yönelik dışarıdan, ötekileştirici ve önyargı dolu yorumlarını içeriyor. Terimi bu bakış açısından ve olumsuz manada kitaplarında kullanan Edward Said, Oryantalizm’i, Avrupa kültürünün Şark’ı siyasal, sosyolojik, askerî, ideolojik, bilimsel, imgesel olarak çekip çevirebilmesini sağlayan bir disiplin olarak tanımlar. Tanımlayan, tanımlananın üstündedir ve Oryantalizm bu anlamda aslında kendisi için neyin iyi olduğunu bilmeyen, dişil, edilgen, barbar olarak çizilmiş Şarklı temsilleri üzerinden Batı’nın “yönetilmeye muhtaç Şark” üzerindeki hakimiyet iddiasını temellendirir, sömürgeci emelleri besler ve meşrulaştırır. Oryantalleştirilmiş, egzotikleştirilmiş Doğulu imajları, geç 17. yüzyıl ile erken 20. yüzyıl arasındaki sanat yapıtlarında da yaygın bir şekilde kendini gösterir. Bilhassa 19. yüzyıl resimlerinde, Doğulu erkek yozlaşmış, şehvet düşkünü ve barbar; Doğulu kadınlar ise özellikle harem tasvirlerinden aşikâr olduğumuz haliyle hakimiyet altına alınmaya istekli ve Batılı erkeğin hayallerini süsleyecek bir tarzda aşırı derecede erotikleştirilmiş olarak temsil edilir. 19. yüzyılın başından İkinci Dünya Savaşı’nın sonuna kadar bu alanda egemen olan Britanya, oryantalist sanat ürünleri açısından zengin bir birikime sahiptir.
Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi; 26 Eylül 2008-11 Ocak 2009 tarihleri arasında, dünyanın en köklü sanat kurumlarından biri olan Tate Britain ve British Council işbirliğiyle hazırladığı ve Britanya oryantalist resminin dünyadaki en önemli örneklerinin yer aldığı “Doğu’nun Cazibesi”: Britanya Oyantalist Resmi sergisine ev sahipliği yapıyor. Sergiye paralel olarak Pera Müzesi, Osmanlı İstanbul’u ve Britanya Oryantalizmi başlıklı uluslararası bir sempozyum da düzenliyor. 27-28 Kasım 2008 tarihlerinde Pera Müzesi Oditoryumu’nda gerçekleştirilecek olan sempozyum, Osmanlı ve Oryantalist sanatı ve kültürü ile Osmanlı ve Britanya tarihi konularında uzman akademisyenleri ve küratörleri bir araya getiriyor. (Tel: 0 212 334 99 00)

Tavsiye Et
Dünyaya Bakan Gözler
Fo­tot­rek Fo­toğ­raf Mer­ke­zi’nin Ekim ayı ko­nu­ğu bel­ge­sel fo­toğ­ra­fın dün­ya­da­ki önem­li ku­rum­la­rın­dan bi­ri olan Ale­xi­a Vak­fı. 1991’den bu­gü­ne ka­dar pro­fes­yo­nel fo­toğ­raf­çı­la­ra fo­toğ­raf hi­ka­ye­le­ri­ni oluş­tur­ma­la­rı­na fır­sat ta­nı­ya­cak burs­lar ve­ren Ale­xi­a Vak­fı, özel­lik­le ku­ru­luş ama­cı olan dün­ya ba­rı­şı ve kül­tür­ler ara­sı an­la­yı­şa kat­kı­da bu­lu­na­bi­le­cek fo­toğ­raf pro­je­le­ri­ni des­tek­li­yor. Va­kıf­tan son 15 yıl­da burs ka­zan­mış ça­lış­ma­la­ra yer ve­ren Dün­ya­ya Ba­kan Göz­ler isim­li ser­gi­si, 10 Ekim 2008’de Fo­tot­rek Fo­toğ­raf Mer­ke­zi’nde açı­lı­yor.
Si­yah-be­yaz fo­toğ­raf­tan olu­şan ser­gi, ara­la­rın­da Jan Da­go, Hei­di Brad­ner, Ro­ger Le­moy­ne, Fran­ces­co Zi­zo­la, Jus­tin Yur­ka­nin, Te­ru Ku­wa­ya­ma, Mar­cus Ble­as­da­le, Peggy Pe­at­ti­e, Ez­ra Shaw, Lau­ra Lke­in­henz, Wes­ley Law, Ra­mon Ji­me­nez Cu­en, Darcy Pa­dil­la, John Mc Con­ni­co, Matt Black, Ele­na Fa­va Emer­son, Su­sa­na Froh­man ve Ami Vi­ta­le’in de bu­lun­du­ğu 18 fo­tog­raf­çı­nın ça­lış­ma­la­rı­nı içe­ri­yor. Ser­gi­de­ki ça­lış­ma­lar Ti­bet­li göç­men­le­rin Hin­dis­tan’da­ki ha­yat­la­rın­dan pet­rol bo­ru­la­rı­nın çev­re­yi kir­let­me­si­ne, Mek­si­ka’da­ki so­kak ço­cuk­la­rın­dan Çer­no­bil fa­ci­ası­nın ka­lın­tı­la­rı­na, Müs­lü­man göç­men­le­rin de­vam et­tir­dik­le­ri ge­le­nek­ler­den Af­ri­ka’da­ki dün­ya yi­ye­cek prog­ra­mı­na ka­dar bir­çok fark­lı ko­nu­yu kap­sı­yor. Ale­xi­a Vak­fı ta­ra­fın­dan Mic­he­le Step­hen­son edi­tör­lü­ğün­de ki­tap­laş­tı­rı­lan Dün­ya­ya Ba­kan Göz­ler ser­gi­si, da­ha ön­ce New York’ta BM bi­na­sın­da, Çin’de Ulus­la­ra­ra­sı Fo­toğ­raf Fes­ti­va­li’nde ve Tok­yo’da BM En­for­mas­yon Mer­ke­zi’nde ser­gi­len­miş. Dün­ya­nın çe­şit­li nok­ta­la­rın­da ger­çek­leş­tir­dik­le­ri fo­tog­raf pro­je­le­ri ile World Press Pho­to, Yı­lın Ulus­la­ra­ra­sı Fo­tog­ra­fı Ödü­lü (PO­Yi), NPPA (Na­tio­nal Press Pho­tog­rap­hers Ass­so­ci­ati­on), Mag­num In­ge Mo­rath gi­bi çok sa­yı­da pres­tij­li ödül ka­za­nan fo­tog­raf­çı­la­rın ça­lış­ma­la­rı­nı içe­ren ser­gi, 31 Ekim 2008’e ka­dar zi­ya­re­te açık. (Tel: 0212 251 90 14)

Tavsiye Et
Film ekiyor, film biçiyoruz
Sı­cak yaz gün­le­ri­nin üçün­cü sı­nıf kor­ku, be­şin­ci sı­nıf ak­si­yon-ma­ce­ra film­le­riy­le do­lu sı­kı­cı viz­yon prog­ra­mın­dan ni­ha­yet kur­tu­lu­yo­ruz. Yak­la­şan ye­ni si­ne­ma se­zo­nu­nun ha­ber­ci­si olan Fil­me­ki­mi, ye­din­ci yı­lın­da yi­ne dop­do­lu bir prog­ram­la kar­şı­mız­da. Bu yıl 10-16 Ekim ta­rih­le­ri ara­sın­da dü­zen­le­ne­cek olan Fil­me­ki­mi, dün­ya­nın say­gın film fes­ti­val­le­rin­de il­giy­le kar­şı­la­nan ödül­lü film­le­ri ve us­ta­la­rın me­rak­la bek­le­nen son ya­pıt­la­rı­nı da içe­ren 21 film­lik prog­ra­mı, Be­yoğ­lu Emek Si­ne­ma­sı’nda si­ne­fil­ler­le bu­luş­tu­ru­yor. Haf­ta içi gün­düz se­ans­la­rı­nın yi­ne 3,5 YTL ola­ca­ğı prog­ram­da, önü­müz­de­ki se­zon­da viz­yo­na gi­re­cek film­le­ri çok ön­ce­den gör­me im­ka­nı bu­la­ca­ğı­mız Fil­me­ki­mi Ga­la­la­rı’nın bi­let fi­yat­la­rı ise 15 YTL ola­rak be­lir­len­di.
Ga­la­lar bö­lü­mün­de özel­lik­le Fer­nan­do Mei­rel­les’in No­bel ödül­lü ya­zar José Sa­ra­ma­go’nun ro­ma­nın­dan uyar­la­dı­ğı son fil­mi Kör­lük dik­kat çe­ki­yor. Kör­lük, her­ke­si kör eden bir sal­gı­nı­nın hız­la ya­yıl­dı­ğı mo­dern bir kent­te sal­gın­dan et­ki­len­me­yen bir ka­dı­nın öy­kü­sü­nü an­la­tı­yor. İs­ra­il­li yö­net­men Ari Fol­man’ın uzun met­raj­lı ani­mas­yo­nu Be­şir’le Vals ise bir di­ğer me­rak­la bek­le­nen ga­la fil­mi. Be­şir’le Vals, iz­le­yi­ci­yi yir­mi­li yaş­la­rın­da İs­ra­il or­du­sun­da as­ker­lik ya­pan Ari Fol­man’ın gö­zün­den 1982’de­ki ilk Lüb­nan Sa­va­şı’na ve Sab­ra-Şa­ti­la kat­li­amı­na gö­tü­rü­yor. Bu yıl Can­nes’da Al­tın Pal­mi­ye’yi ka­pan ve Pa­ris’te zor­lu bir or­ta­okul­da gö­rev ya­pan bir ede­bi­yat öğ­ret­me­ni­nin ya­şa­dık­la­rı­na odak­la­nan Lau­rent Can­tet im­za­lı Sı­nıf, yi­ne Can­nes’dan Bü­yük Ödül’le dö­nen İtal­yan maf­ya epi­ği Go­mor­ra, Fil­me­ki­mi ga­la­la­rı ara­sın­da il­gi çe­ken di­ğer film­ler.
Ga­la­lar dı­şın­da prog­ram­da Nor­veç si­ne­ma­sı­nın da­hi yö­net­me­ni Bent Ham­mer’ın, “uy­gu­la­ma­lı va­ro­luş­çu fel­se­fe” ola­rak ta­nım­la­nan ve tren ma­ki­nis­ti yaş­lı Hor­ten üze­rin­den ölü­mü me­ca­zi bir şe­kil­de ele alan fil­mi O’Hor­ten, Os­car’lı bel­ge­sel­ci Erol Mo­ris’in Ebu Ga­rip’te­ki iş­ken­ce­le­re ışık tut­tu­ğu bel­ge­se­li Stan­dard Ope­ra­ting Pro­ce­du­re, Aşk Za­ma­nı isim­li baş­ya­pı­tın­dan ha­tır­la­ya­ca­ğı­mız Wong Kar Wa­i’nin dis­top­ya üze­ri­ne gün­cel dü­şün­ce­le­ri an­tik dö­nem Çin’ine uyar­la­yan epik me­lod­ra­mı Za­ma­nın Kül­le­ri, Kim Ki Duk’un son fil­mi Rü­ya, Wim Wen­ders’in me­ta­fi­zik öğe­ler­le be­ze­li bir ge­ri­lim, ay­nı za­man­da fel­se­fi bir ma­ka­le ni­te­li­ği ta­şı­yan son fil­mi Pa­ler­mo’da Yüz­leş­me ve İs­ra­il dev­le­ti­nin ulu­sal gü­ven­li­ği teh­dit et­ti­ği için yık­mak is­te­di­ği li­mon bah­çe­si­ni can­la baş­la sa­vu­nan Fi­lis­tin­li dul bir ka­dı­nın öy­kü­sü­nü an­la­tan Li­mon Ağa­cı iz­len­me­yi özel­lik­le hak eden film­ler ara­sın­da.
Bu yıl­ki Fil­me­ki­mi’nin en öne çı­kan fil­mi ise ani­me ef­sa­ne­si Ha­ya­o Mi­ya­za­ki’nin son ya­pı­mı Kü­çük De­niz­kı­zı Pon­yo. İn­san ol­mak is­te­yen ama bu ara­da far­kın­da ol­ma­dan dün­ya­nın eko­lo­jik den­ge­si­ni bo­zan kır­mı­zı el­bi­se­li bir Ja­pon ba­lı­ğı­nın öy­kü­sü­nü an­la­tan film, Mi­ya­za­ki se­ver­le­rin gö­zü­nü gön­lü­nü do­yu­ra­cak bir gör­sel­li­ğe sa­hip.

Tavsiye Et