Kullanıcı Adı: Şifre    
   
  veya Üye olun | Şifremi unuttum
  Arama / Gelişmiş Arama  
   
Skip Navigation LinksArşiv (October 2005) > Dergi > Muhafazakâr Düşünce
Dergi
Muhafazakâr Düşünce
Nermin Tenekeci
Üç Aylık Düşünce Dergisi, Güz 2005, Sayı: 5
“Bi­linç­le sür­dü­rü­len ge­le­nek­çi­lik” (Karl Mann­he­im), din­sel tu­tu­cu­luk, Av­ru­pa ulus­la­rı­nın ge­le­nek­sel ve si­ya­sal dok­trin­le­ri­ni sa­vu­nan dü­şün­ce akı­mı, mo­der­niz­mi ters bir sü­reç­le ye­ni­den üre­ten söy­lem vs. şek­lin­de uza­yıp gi­den bir ta­nım bol­lu­ğu­nu mün­de­miç mu­ha­fa­za­kâr­lık, üç ay­lık dü­şün­ce der­gi­si Mu­ha­fa­za­kâr Dü­şün­ce’nin he­men her dos­ya ko­nu­su­nu (ge­le­nek, de­ği­şim, ce­ma­at-ce­mi­yet) ken­di­siy­le ir­ti­bat­lan­dır­dı­ğı çet­re­fil­li kav­ram­lar­dan bi­ri. Der­gi ilk sa­yı­sın­da “Mu­ha­fa­za­kâr­lık” dos­ya­sı ya­yım­la­mış, “söz ko­nu­su bu an­lam kar­ma­şa­sı ve bil­gi ek­sik­li­ği­ni gi­der­mek ama­cıy­la bir si­ya­sî tarz ve ide­olo­ji ola­rak mu­ha­fa­za­kâr­lık­la il­gi­li ça­lış­ma­la­ra yer ve­re­ce­ği­ni” du­yur­muş­tu. Bu doğ­rul­tu­da, kav­ra­mın ev­ren­sel bir de­ğer mi, yok­sa top­lum­sal ve si­ya­sal ta­ri­hin bir ürü­nü ola­rak mı de­ğer­len­di­ri­le­ce­ği ko­nu­su ile, ge­le­nek­sel ve ne­o-mu­ha­fa­za­kâr­lar, mu­ha­fa­za­kâr po­li­ti­ka­nın te­mel özel­lik­le­ri gi­bi bir di­zi müş­kül me­se­le der­gi say­fa­la­rın­da yer bul­muş­tu.
“Me­de­ni­ye­tin Şu­u­ru: Dil ve Kül­tür” baş­lık­lı 5. sa­yı ise mu­ha­fa­za­kâr­lı­ğı, kim­li­ğin en önem­li be­lir­le­yi­ci­si olan dil ve kül­tür ek­se­nin­de ele alı­yor. En az mu­ha­fa­za­kâr­lık ka­dar “ka­ba­rık” an­lam­la­ra sa­hip kül­tü­rü, di­li de kap­sa­ya­cak şe­kil­de ge­le­nek­le ör­tüş­tü­re­rek, kav­ra­mın mu­ha­fa­za­kâr li­te­ra­tür­de­ki ye­ri­ne vur­gu ya­pı­yor. Top­lum içe­ri­sin­de­ki iliş­ki­le­ri dü­zen­le­yi­ci yö­nü­ne dik­kat çe­ki­len di­lin, yal­nız­ca tem­si­lin ve dı­şa­vu­ru­mun bir ara­cı ya da bü­yü­lü bir kut­sal­lık hü­vi­ye­tin­de, in­san­la­rın içe­ri­sin­den fış­kır­dık­la­rı bir or­tam ol­ma­dı­ğı ifa­de edi­li­yor. “Si­ya­se­tin Ha­ki­kat İl­ga­cı­sı Ola­rak Dil”, “Ya­şa­yan Bir Var­lık Ola­rak Dil”, “Dil-Kül­tür İliş­ki­si”, “Tra­jik Ba­şa­rı: Türk Dil Re­for­mu”, “Dil­de ve Ede­bi­yat­ta Ulus­laş­ma: Genç Ka­lem­ler ve Ye­ni Li­san Ha­re­ke­ti” bu bö­lüm­de ele alı­nan ba­zı baş­lık­lar.
Der­gi­de; re­jim kar­şı­tı, Ame­ri­kan man­da­cı­sı, Sa­be­ta­yist, fe­mi­nist gi­bi pek çok sı­fa­tın ya­nı sı­ra, “mu­ha­fa­za­kâr bir si­ya­sî dü­şü­nür” ta­nım­la­ma­sıy­la da anı­lan Ha­li­de Edip’le il­gi­li ola­rak “Han­gi Ha­li­de Edip?” so­ru­su­na ya­nıt ara­nı­yor. Sü­tun­lar ve de­ği­şim fik­ri­nin ir­de­len­di­ği Der­ke­nar bö­lü­müy­le bir­lik­te 220 say­fa­yı bu­lan ha­cim­li der­gi­nin, ge­le­cek sa­yı­lar­da ele ala­ca­ğı dos­ya­lar ara­sın­da “Ta­rih”, “Oto­ri­te ve Hi­ye­rar­şi”, “Eği­tim”, “Ai­le” baş­lık­la­rı mev­cut.
Tür­ki­ye’de mu­ha­fa­za­kâr­lı­ğın ol­ma­dı­ğı, bir mo­dern­leş­me red­di­ye­si­nin ya­zıl­ma­dı­ğı, kav­ra­mın hiç­bir za­man fel­se­fî ka­bul gör­me­di­ği, sö­züm ona mu­ha­fa­za­kâr­la­rın bi­le ken­di­le­ri­nin ne ka­dar mo­dern ol­duk­la­rı­nı gös­ter­me ça­ba­sın­dan öte­ye gi­de­me­dik­le­ri id­di­ala­rı­na Mu­ha­fa­za­kar Dü­şün­ce’nin sun­du­ğu/su­na­ca­ğı al­ter­na­tif­ler, der­gi­nin öne­mi­ni bir kat da­ha ar­tı­rı­yor. / Ner­min Te­ne­ke­ci

Paylaş Tavsiye Et