Yönetmen: Ferzan Özpetek
Senaryo: Ferzan Özpetek, Gianni Romoli
Oyuncular: Giovanna Mezzagiorno, Massimo Girotto
Yapım: 2003/İtalya, 106 dk.
Hamam (1997), Harem Suare (1999) ve Cahil Periler (2001) filmleriyle tanıdığımız yönetmen, son filmiyle Türkiye’deki sinemalara da uğruyor. İtalya’da çekilen film, Karlovy Vary Uluslararası Film Festivali’nden bol ödülle döndükten sonra, İtalya’da yılın en çok sevilen ve izlenen filmine verilen ödülün de sahibi oldu. Film iki hikayenin yavaş yavaş iç içe geçmesi ile şekilleniyor. Karşımıza çıkan pencere teması da bu hikayelerin seyrinde kilit vazifesi görüyor. Bu kilidin açılmasıyla birlikte filmin dramatik bütünlüğü anlam kazanmaya başlıyor. Bir yandan soykırım tanığı yaşlı bir adam, diğer yandan da hayata karşı heyecanını kaybetmiş bir kadın. Ve bu hikayelerin akışkanlığını sağlayan karşı penceredeki insan.
Film, yaşlı adamın hikayesini anlatırken geçmiş-şimdi birlikteliğini bir üslup olarak ortaya koymaya çalışıyor. Özellikle bazı diyalog sahnelerinde kameranın sürekli çevrinme yaparak bir atmosfer yakalamak istediği görülüyor. Gerçi bu atmosferin, filmin sinematografik yapısında mı, yoksa filmin hikayesinin içeriğinde mi bir yansıma bulduğunu anlamak bir hayli zor.
Bunun yanında filmin hikayesinin ilerleyişinde bazı kopuklukların olduğunu gözleyebiliyoruz. Özellikle kadınla karşı penceredeki adamın karşılaşması ve bu ilişkinin geçmişi, yaşlı adamla olan ilişkinin seyri bunun açık örnekleri arasında. Bu da senaryoda, detayların birbirine bağlanmasında eksikliklerin olduğunu gösteriyor. Ayrıca bazı diyaloglardaki atlamalar, doğal olmayan jest-mimiklerle birlikte filmin aksayan senaryosunun olumsuz tarafları olarak karşımıza çıkıyor.
Yer yer açık sahnelerin sergilendiği filmde yönetmen, eşcinsellik temasına diğer filmlerinde olduğu gibi bu filminde de değinmeyi ihmal etmemiş. (Ayrıca filmin orijinal bir hikayeyi barındırdığını söylemek de bir hayli güç.) Bir röportajında Türk kimliğinin (kültürünün-yaşantısının) avantajlarını filmlerinde kullandığını söyleyen yönetmenin, bu avantajlardan ne anlamış olduğunu filmin yapısından çok rahat anlayabiliyoruz. Jenerikte dinlediğimiz Sezen Aksu ve filmde yer alan Türk oyuncu bu kimliğin en kuvvetli izleri! olsa gerek. / Murat Pay
Tavsiye Et
Yönetmen: Danis Tanoviç
Senaryo: Danis Tanoviç
Oyuncular: Branko Djuric, Rene Bitorajac
Yapım: 2001/Bosna-Hersek, Slovenya, İngiltere, Fransa, İtalya
Balkanlar’da yaşanan düşmanlık ve savaş üzerine seviyeli bir kara mizah örneği ile karşı karşıyayız. Ciki Bosna’daki arkadaşlarına katılmak üzere yola çıkmış bir askerdir. Nina da bir Sırp askeridir. Bu iki asker kaderin garip cilvesiyle, tarafsız kabul edilen bir bölgede karşılaşır. Filmin ilerleyen safhalarında işin içine medyanın da girmesiyle bu karşılaşma çok farklı boyutlara taşınır. Filmde etnik düşmanlığın anlamsızlığı vurgulanırken, BM’nin rolü de sorgulanıyor.
Bosna sinemasının başarılı yönetmenlerinden olan Danis Tanoviç, bu filmiyle Amerikan Altın Küre ‘En İyi Yabancı Film’, Cannes Film Festivali ‘En İyi Senaryo’ ödülleri ile ‘En İyi Yabancı Film’ Oskar’ını kazanmıştı.
Çok iyi kurgulanmış senaryosuyla insanlığa dair ince tatlar bırakan film arşivlerde yer almayı hak ediyor. / Murat Pay
Tavsiye Et