Yönetmen-Senaryo: M. Night Shyamalan
Oyuncular: Mark Wahlberg, Zooey Deschanel
Yapım: ABD, 2008, 92 dk.
Trevor Anderson, tıpkı birkaç yıl önce dünyanın merkezine ulaşmak için çıktığı yolculuktan dönmeyen ağabeyi Max gibi maceraperest bir bilim adamıdır. Max’in oğlu Sean, annesinin taşınma işlemleri nedeniyle Trevor’ın evine kısa bir süre için misafir olarak gelir. Sean’ın babasına ait eski eşyalarla yanına yerleşmesi, Trevor için yeni bir dünyaya yolculuğun başlangıcı olur. Abisinin favorisi olan Jules Verne’nin Dünyanın Merkezine Yolculuk adlı kitabı kendisine yeni açılımlar sağlar ve abisinin kitap üzerine aldığı notlar yardımı ile zorlu bir yolculuğa çıkmaya karar verir. Trevor’ın hedefi, Jules Verne’in kitaplarının gerçekliğine inanan ve Vernian ekolünün peşinden sürüklenerek ortadan kaybolan ağabeyine ulaşmaktır. Tanıma şansı olmadığı babasına kavuşma ihtimali ile yolculuğa dâhil olan Sean, Max gibi yıllar önce kaybolan bilim adamı Sigurbjörn Ásgeirsson’un rehberlik yapan kızı Hannah ve Trevor, bir kitabın içinde yaşayacakları serüvenlerine İzlanda’dan başlarlar. Dağa tırmanırken derin bir çukura düşen kahramanlar kendilerini başka bir dünyada bulurlar. Bol keşifli gezileri, üçlüyü dünyanın merkezine ulaştırdıktan sonra yanlarında aldıkları elmaslarla İtalya’ya geri fırlatacaktır.
Jules Verne yaşasaydı memnun kalma ihtimalinin yüksek olacağı film, okuyucuları için romana sadakatini sürdürürken hikâyeyi ileri bir teknoloji ile görselleştirmeyi başarıyor. Bilim kurgu/fantezi klasiğinin genel konseptini ele alarak yer yer kitaba göndermelerde bulunan film, hikâyeyi günümüz dünyasına taşıyor. Dünyanın Merkezine Yolculuk, Dijital 3-D tekniği kullanılarak ve gerçek oyuncular ile çekilen ilk film olma özelliğine sahip. Karton bir atmosfer içerisindeki otlar, kafatası sandalı, dinazor fosilleri, etobur bitkiler, şelaleler, lavlar ve Sean’in manyetik taşlar arasında zıpladığı sekans ile adeta bir bilgisayar oyunu simülasyonu hissi uyandırıyor. Ada, Pearl Harbor, Vahşi Vahşi Batı gibi filmlerin görsel efekt uzmanlığını yapan ve ilk kez yönetmen koltuğuna oturan Eric Brevig’in, filminin görsel açıdan doyurucu bir lezzete sahip olmasını sağladığı rahatlıkla söylenebilir. Brevig, kullandığı teknolojiyi büyük bir ciddiyetle kotarmak yerine yalnızca eğlenceli kılmayı hedefleme isteği ile son dönem bilim kurgu filmlerinin ihtişamı altındaki ezilmişliğimize de bir son veriyor. Temposunu düşürmeden, tehlikeli bir maceradan diğerine sürüklenmeyi hedefleyen Dünyanın Merkezine Yolculuk, üç boyutlu olma özelliği ile içi boş ama eğlenceli yaz filmlerinden biri olarak nitelendirilebilir. /Esra Bulut
Tavsiye Et
Yönetmen-Senaryo: Theo Angelopoulos
Oyuncular: Bruno Ganz, Fabrizio Bentivoglio
Yapım: Fransa/İtalya/Yunanistan, 1998, 132 dk.
- Yarın ne kadar sürer?
- Sonsuzluk ve bir gün kadar…
Yaşamak için tek bir gününüz kaldığını öğrenseniz ne yapardınız? Sinema tarihine damgasını vuran Yunanlı usta yönetmen Angelopoulos, Sonsuzluk ve Bir Gün’de bu soruyla yüzleşen şair Alexander’ın peşine düşüyor. Kansere yakalandığını öğrenen Alexander, deniz kenarındaki evinde, ölmüş eşi Anna’nın 30 yıl önce ayrıldıkları gün hakkında kendisine yazmış olduğu bir mektubu bulur. Mektupla birlikte, geçmiş ve şimdinin, rüya ile gerçeğin iç içe geçtiği bir yolculuğa çıkar. Ona yolculuğunda, Arnavutluk’tan kaçak gelmiş bir sokak çocuğu ve gittiği yerde kelimeler satın alan şairin hikayesi eşlik edecektir. Hayatın anlamının peşinde hayatın kendisini ıskalayan şair, Arnavut çocukla geçirdiği son gününde yitirdiklerini yeniden yakalayabilecektir. Uzun genel planları, dingin anlatımı, bir ressam özeniyle çizilmiş çerçeveleri ve tabii ki Eleni Karaindrou imzalı müzikleri ile Angelopoulos sinemasının tüm özelliklerini bünyesinde barındıran Sonsuzluk ve Bir Gün, arşivinizde yer alması gereken bir başyapıt niteliğinde. /Hilal Turan
Tavsiye Et
Boğaziçi Üniversitesi Mithat Alam Film Merkezi
Sözlü tarih çalışmalarının Türkiye’de sosyal bilimci, belgesel yapımcı ve araştırmacıların gündemine girmesi oldukça geç bir döneme, 1990’lı yıllara rastlıyor. Yazılı kaynaklarda bulunmayan kişisel tecrübe ve bilgilere ulaşmanın yolu olan sözlü tarihçilik, büyük ekseriyetle “aşk-nefret” ilişkisi çerçevesinde yaklaşılan Türk sinema tarihi çalışmalarına ise hiç uğramadı denilebilir. Sinema alanında velut çalışmalara imza atan ve adeta bir sinema okuluna dönüşen Boğaziçi Üniversitesi Mithat Alam Film Merkezi, Türk sinemasını gelecek kuşaklara “içeriden” anlatabilecek, aktarabilecek “yaşayan tarihî bellekleri”, Türk Sineması Görsel Hafıza Projesi ile kayıt altına almaya çalışıyor. Görsel Hafıza Projesi, Türk sinemasının herhangi bir alanında çalışmış kişilerle birebir görüşmeler yapmaya ve bu görüşmeleri ses ve video kayıt cihazlarıyla kaydetmeye dayanan bir sözlü tarih projesi. Tümüyle gönüllü öğrencilerin katılımıyla sürdürülen proje, Türk sineması emektarları üzerine kaynak eksikliğini gidermek amacı güdüyor. Gönüllülerin çoğunluğunu ise Boğaziçi Üniversitesi örgencileri ve özellikle İstanbul’da bulunan sinema okullarının öğencileri oluşturuyor. Tespit edilen isimlerle çekilen belgeseller, kısıtlı olan sinema araştırmacılığını yaygınlaştırmanın yanında birinci ağızdan emektarların anlattıklarıyla, zengin bir Türk sineması veri bankası oluşturmayı hedefliyor.
Proje kapsamında, üzerine çalışılan her kişi için 4-5 kişiden oluşan proje grupları oluşturuluyor. Öncelikle kişi hakkında kapsamlı bir literatür çalışması yapılıyor. Bu kapsamda ilgili yayınlar, filmler ve benzeri materyaller toplanıyor ve çekimlere başlamadan önce yaklaşık 1-2 aylık bir ön hazırlık süreci geçiriliyor. Daha sonra kişinin kendisini en rahat ettiği mekânda mümkün olduğunca kameranın varlığını unutturmaya çalışarak çekimlere başlanıyor. Çekimler, dönemlere ve konulara ayrılarak gerçekleşiyor.
Proje kapsamında şu ana kadar İlhan Arakon (görüntü yönetmeni), Bülent Oran (senarist, yönetmen, oyuncu), Sezer Sezin (oyuncu, yapımcı), Filiz Akın (oyuncu), Giovanni Scognamillo (sinema tarihçisi), Yılmaz Atadeniz (yönetmen), Safa Önal (senarist), Vedat Türkali (senarist, yönetmen), Orhan Günşiray (oyuncu), Rekin Teksoy (sinema tarihçisi), Memduh Ün (yönetmen, yapımcı, oyuncu), Kadri Yurdatap (yapımcı) gibi isimlerle yapılan söyleşiler, 4 DVD şeklinde geçtiğimiz günlerde yayınlandı. Hâlihazırda proje, Fikret Hakan, Metin Erksan, Nedim Otyam, Necip Sarıcı ile görüşmelerle devam ediyor.
Son derece samimi bir ortamda, sıcak bir üslupla gerçekleştirilmiş bu sözlü tarih çalışmaları, Türk sinema tarihine daha sağlıklı bakmanın yanı sıra sinema tarihçilerine zengin bir arşiv imkanı sağlayacaktır. (Tel: 0212 287 70 76-86) /Hilal Turan
Tavsiye Et