Panorama
Bağbuğ’un başı belgelerle dertte
Taraf gazetesinin 12 Haziran’da “AKP ve Gülen’i bitirme planı” manşetiyle duyurduğu ve askerî savcılığın “kovuşturmaya gerek yok” kararından sonra Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ’un “kağıt parçası” olarak nitelendirdiği belgenin ıslak imzalı aslı yaklaşık 5 ay sonra ortaya çıkarıldı. Edinilen bilgilere göre “İrticayla Mücadele Eylem Planı” başlığını taşıyan 4 sayfalık belgenin orijinali, muvazzaf bir subay tarafından Ergenekon soruşturmasını yürüten savcılara posta yoluyla ulaştırıldı. Albay Dursun Çiçek’in ıslak imzasının yer aldığı belgeyi gönderen subay, Çiçek’in görev yaptığı Genelkurmay Harekât Başkanlığı 3. Destek Şube Müdürlüğü’nde Orgeneral Hasan Iğsız’ın emriyle hazırlandığı ve Genelkurmay Başkanı’nın haberdar olduğu belgeyle ilgili tüm evrakların ve bilgisayar kayıtlarının imha edildiğini, sadece “İrticayla Mücadele Eylem Planı” başlıklı söz konusu belgeyi kurtarabildiğini belirtti. Olayın basına yansımasının ardından Başbuğ’un “kağıt parçası” ifadesini kullandığı konuşma metni Genelkurmay’ın sitesinden kaldırıldı. Ayrıca savcılara gönderilen eklerde “Bilgi Destek Planı” başlıklı başka bir belge ortaya çıktı. Korgeneral Nusret Taşdeler’in adını taşıyan ve Genelkurmay Başkanı emriyle hazırlandığı belirtilen Eylül 2007 tarihli beş sayfalık belgede, 22 Temmuz seçimleri sonrası Türkiye’nin durumuyla ilgili tespitler ve değerlendirmeler yer alıyor.
Tavsiye Et
Türkiye-İsrail ilişkileri gerildi
Ekim ayı içerisinde Türkiye-İsrail ilişkileri gerildi. Öncelikle, 2001 yılından bu yana düzenli olarak savaş uçağı pilotlarının eğitimi için Konya 3. Ana Jet Üs Komutanlığı’nda yapılan Anadolu Kartalı tatbikatının İsrail’in de katılması planlanan uluslararası bölümünün süresiz ertelenmesi Tel Aviv’in tepkisini çekti. İsrailli kaynaklar, Ankara’nın Gazze operasyonu sebebiyle İsrail’in katılımını istemediğini ve talebin doğrudan Başbakan Tayip Erdoğan’dan geldiği iddiasında bulundu. Erdoğan ise Türk halkının hassasiyetlerini göz önünde bulundurduklarını kaydetti.
Öte yandan TRT’de yayınlanan Ayrılık dizisinde İsrail askerlerinin silahsız çocuklara ateş açması ve bebekleri öldürmesi gibi sahneler de İsrail cephesinde büyük tepki topladı. Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman, İsrail’deki Türk Maslahatgüzarı’nı makamına çağırarak konuyla ilgili izahat vermesini isedi. Türk Dışişleri ise TRT’nin özerk bir kurum olduğu ve program içerik ve akışına karışamayacakları açıklamasını yaptı.
Son olarak, Başbakan Erdoğan’ın The Guardian gazetesine Lieberman’ın Gazze’ye karşı nükleer silah kullanmakla tehdit ettiği yolundaki demeci, İsrail ile Türkiye arasında devam eden gerilimi alevlendirecek gibi görünüyor.
Tavsiye Et
Dünyanın yetimleri Türkiye’deydi
Toplumsal bir olgu olan yetimliğe sahip çıkılmasının toplumsal bir görev olduğunu Türk halkına hatırlatarak bu alanda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarını harekete geçirmek amacıyla organize edilen “Uluslararası Yetim Buluşmaları”nın dördüncüsü İstanbul’da gerçekleştirildi. İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı (İHH) tarafından Haliç Kongre ve Kültür Merkezi’nde 17 Ekim’de gerçekleştirilen ve yoğun ilgi gören organizasyona Lübnan, Irak, Etiyopya, Sudan, Çeçenistan, Pakistan ve Makedonya’dan yetim çocuklar katıldı. Filistin’den yetimler ise Refah Sınır Kapısı’nın kapalı olmasından dolayı gelemedi. Konuk yetimler, kendi dillerinin yanı sıra bir de Türkçe şarkı okudular. İstanbul’da gerçekleştirilen programda konuşan İHH Başkanı Bülent Yıldırım, dünyadaki tüm yetim çocuklardan sorumlu olduklarını, bu amaçla yola çıkarak bu buluşmayı hazırladıklarını anlattı. Tüm sivil toplum kuruluşlarının bütçelerinin %20-30’unu yetimlere ayırmaları gerektiğini söyleyen Yıldırım, savaşlar, işgaller, doğal afetler veya fakirlik nedeniyle ailelerini kaybeden kimsesiz çocuklara sahip çıkmak için İHH bünyesinde bir birim oluşturduklarını ifade etti. Sponsor aile sistemiyle dünyanın farklı ülkelerindeki 15 bin yetime her ay 70’er lira gönderdiklerini vurguladı. Vakfın organize ettiği çeşitli etkinliklerle İstanbul’un tarihî ve doğal güzelliklerini görme imkanı bulun yetim çocuklar, daha sonra Kayseri, Konya ve Diyarbakır’da da programlar gerçekleştirdiler.
Türkiye ve Türkiye dışındaki yetim ve kimsesiz çocukların sıkıntılarının en aza indirilmesi yönünde gayret sarf eden yardım kuruluşlarından biri olan İHH, bu konuya duyarlı herkesin bağışlarını bekliyor.
Tavsiye Et
IMF’nin “İstanbul Kararları”
İstanbul, IMF-Dünya Bankası Yıllık Toplantıları’na ikinci kez ev sahipliği yaptı. 6-7 Ekim tarihlerinde gerçekleştirilen zirveye, 186 ülkeden 15 bin kişi katıldı. Her zaman olduğu gibi çevreyi savaş alanı haline getiren protesto gösterilerinin gölgesinde yapılan toplantılar öncesi, Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Dominique Strauss-Kahn’ın Bilgi Üniversitesi’ndeki konferansta yaptığı konuşma sırasında salonda bulunan Selçuk Özbek tarafından ayakkabı fırlatılarak protesto edilmesi, “ayakkabılı protesto” tartışmalarını gündeme getirdi. Güvenlik görevlileri tarafından gözaltına alınan Özbek, daha sonra serbest bırakıldı.
Bir hafta kadar süren toplantılar dizisinin son günü, Kalkınma Komitesi ile Uluslararası Para ve Finans Komitesi (IMFC)’nce alınan ortak kararların özetinin “İstanbul Kararları” olarak adlandırılmasına ve uluslararası platformlarda kullanılmasına karar verildi. Bu kararlar, IMF’nin görev tanımının değiştirilmesi, esnek kredi hattının genişletilmesi, gelişmekte olan ülkelerin IMF kotasının artırılması ve IMF’nin G-20’de daha etkin rol alması şeklinde dört ana başlıkta toplandı. “İstanbul Kararları”nın önümüzdeki dönemde gerçekleştirilecek G-20 ile IMF-Dünya Bankası Bahar Dönemi toplantılarına da esas teşkil edeceği belirtildi.
Öte yandan Türkiye’nin milyonlarca lira harcayarak ev sahipliği yaptığı tarihî zirveyi, 1.500 kadar basın mensubu izledi. 7 milyar insanın mutluluğu için değişim sözü, 59 milyon kişinin işsiz olduğu, 90 milyon kişinin yoksullaşacağı ve küresel krizin kolay bitmeyeceği tespiti, uzun bir süre hafızalardan silinmeyecek gibi görünüyor. İstanbul’da alınan kararların, IMF’nin imajını bir nebze de olsa düzeltip düzeltemeyeceği ise merak konusu.
Tavsiye Et
“Eve dönüş”te mola verildi
Demokratik Açılım sürecine Ekim ayında “eve dönüş” damgasını vurdu. İçişleri Bakanı Beşir Atalay’ın açılım sürecinin bir safhası olarak nitelendirdiği “eve dönüş”, TCK’nın 221. maddesi uyarınca Türkiye dışındaki ve dağdaki PKK’lıların indirilmesi ve topluma kazandırılmasını kapsıyor. Bu süreçte, Abdullah Öcalan’ın çağrısı üzerine Irak’ın kuzeyindeki Kandil Dağı ve Mahmur Kampı’ndan teslim olmak için Türkiye’ye gelen ve 20 Ekim’de serbest bırakılan 34 PKK’lı, yüzlerce aracın bulunduğu konvoy eşliğinde Diyarbakır’a geldi. Kendilerini “Barış Grubu” olarak nitelendiren PKK’lıların burada sloganlar ve meşalelerle karşılanarak DTP seçim otobüsü üzerinde miting düzenlenmesi, kamuoyunda büyük rahatsızlık uyandırdı. Bu nedenle 28 Ekim’de Almanya’dan uçakla Türkiye’ye geleceği açıklanan 14 kişilik grubun dönüşü ertelendi. Muhalefetin “Hükümet hatasını anladı” yorumlarına karşın sürecin devam edeceğine vurgu yapan Başbakan Erdoğan, ertelemenin yaşananların halkta yarattığı rahatsızlık ve güven bunalımından kaynaklandığını söyledi. DTP’de ise ertelemenin şoku yaşanıyor.
Tavsiye Et
H1N1 virüsü dünyayı tehdit ediyor
Havaların soğumasıyla yayılım hızı artan H1N1 virüsü (domuz gribi), dünyanın ana gündemlerinden biri haline geldi. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün domuz gribinden ölenlerin sayısının 5 binden fazla olduğunu açıkladı.
Küresel salgın nedeniyle Türkiye’de de devletin tüm organları teyakkuza geçti. Eğitim kurumlarında yayılımın hızlı olabileceğinden hareketle Sağlık Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ortak hareket ediyor. Ankara’da bir okulda 20’ye yakın öğrencide H1N1 virüsüne rastlanması dolayısıyla il genelinde okullar 26 Ekim’den itibaren bir hafta süreyle tatil edildi. Virüsün diğer illerde de görülmesi nedeniyle MEB, gribin yaygınlık kazanması durumunda eğitimin TRT3 kanalından gerçekleştirileceğini duyurdu.
Türkiye genelinde domuz gribi vakalarından dolayı Ekim ayı itibarıyla 2 kişi hayatını kaybetti. Söz konusu virüse karşı geliştirilen aşıdan 500 bin ünite Türkiye’ye getirildi. Aşının öncelikle hacı adayları ile sağlık çalışanlarına, ardından 24 yaş altı vatandaşlara yapılacağı açıklandı. Güvenirliği konusunda kamuoyunda tartışmaların yaşandığı aşıların dağıtımı devam ediyor.
Tavsiye Et
Adnan Büyükdeniz ebedi âleme irtihal etti
Türk ekonomisinin ve finans dünyasının mümtaz şahsiyetlerinden Albaraka Türk Genel Müdürü Adnan Büyükdeniz, tedavi gördüğü hastanede 19 Ekim’de vefat etti. 1958’de Adana’da doğan Büyükdeniz, Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nden mezun oldu. Lisansüstü eğitimini İngiltere’de sürdürdü. “Türkiye’de 1980 Sonrası Faiz Politikaları ve Etkileri” konulu doktora tezini İstanbul Üniversitesi’nde tamamladı (1990). TÜSİAD’da 1983-1985 yılları arasında Ekonomi Araştırma Uzmanı, 1985-1994 döneminde de danışman olarak çalıştı. 1985’te Albaraka Türk’e katılan Büyükdeniz, 2003’te Genel Müdürlüğe atandı. 1992-2000 yılları arasında da Marmara Üniversitesi’nde dersler verdi.
1989-2008 yılları arasında Bilim ve Sanat Vakfı’nda seminerler veren Büyükdeniz, Bilim ve Sanat Vakfı Yayınları’ndan çıkan Türkiye’de Faiz Politikaları isimli kitabı ile Milliyet gazetesi 1992 yılı Ekonomi Birincilik ödülü aldı. Türkiye ekonomisine dair yüzlerce makale kaleme alan Büyükdeniz, aynı zamanda profesyonel bir fotoğrafçıydı. Pek çok STK’da kurucu ve aktif üye olarak da yer almıştı.
Tavsiye Et
Türk-Ermeni ilişkilerinde tarihî dönemeç
Türkiye ile Ermenistan arasında ikili ilişkilerin geliştirilmesini ve diplomatik ilişki kurulmasını öngören protokoller, dışişleri bakanları Ahmet Davutoğlu ve Edvard Nalbantyan tarafından 10 Ekim’de İsviçre’nin Zürih kentinde imzalandı. İmza töreninden sonra Türk tarafının yapacağı konuşma metnine Ermenistan heyetinin itiraz etmesi nedeniyle küçük çapta bir kriz yaşandı. İmza sonrası konuşma yapılmaması kararıyla tören yaklaşık üç saat gecikmeyle gerçekleştirilebildi. Törene ABD, Rusya, Fransa ve Avrupa Konseyi Dönem Başkanı olarak Slovenya’nın Dışişleri Bakanları katıldı. İsviçre Dışişleri Bakanı Micheline Calmy-Rey de ev sahipliği yaptı.
14 Ekim’de Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan’ın Bursa’da oynanan Türkiye-Ermenistan milli maçına gelmesiyle devam eden diplomatik yakınlaşmada sıra protokollerin ülke meclislerinde onaylanmasında. Ermenistan Meclisi Sözcüsü Nairi Petrosyan, anlaşma için Türkiye’nin hareket etmesini bekleyeceklerini söyledi. AK Parti hükümeti, Ermenistan sınırının da açılmasını öngören protokol anlaşmasını 21 Ekim’de TBMM’ye sundu; ancak oylama için henüz bir tarih belirlenmedi.
Tavsiye Et
Kazakistan’la ilişkilerde bahar havası
Bakü şehitliğindeki Türk bayraklarının indirilmesi üzerine yaşanan “bayrak krizi” nedeniyle Azerbaycan’la ilişkilerin gerildiği bir dönemde, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in Türkiye ziyareti oldukça anlamlıydı. 21-24 Ekim tarihleri arasında gerçekleştirilen yoğun programlı bu ziyarette, Türkiye ile Kazakistan arasında “Stratejik Ortaklık Anlaşması” imzalandı. Anlaşma, Türkçe konuşan ülkeler arasında bir ilk olma özelliğini taşıyor. Ziyaret sırasında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Nazarbayev’e hem Kazakistan’a hem de Türk dünyasına büyük hizmetlerde bulunmasından dolayı “Türk dünyasının aksakalı” olarak “Devlet Nişanı” taktı. 22 Ekim’de TBMM’de bir konuşma yapan Nazarbayev, iki ülkenin Avrasya’nın güvenliğine yönelik işbirliği yapması gerektiğini vurguladı. Ankara’dan İstanbul’a geçen konuk Cumhurbaşkanı, 23 Ekim’de Türk-Kazak İş Forumu’na katıldı. Nazarbayev’in ziyareti sırasında Kazak kültürü ile müziğini Türk halkına tanıtan “Almatı Kültür Günleri” düzenlendi.
Tavsiye Et
Başbakan Erdoğan Ortadoğu turunda
Başbakan Tayyip Erdoğan, 9 bakanın yanı sıra işadamlarından oluşan kalabalık bir heyet ile 15 Ekim’de Bağdat’ı ziyaret etti. Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Ortak Kabine Toplantısı sırasında ticaret, içişleri, bayındırlık ve iskan, sağlık, ulaştırma, su kaynakları, çevre, enerji ve tarım gibi konulara ilişkin toplam 48 anlaşmaya imza kondu. Toplantıda ayrıca Güvenlik İşbirliği Anlaşması imzalandı ve Terörle Mücadele Anlaşması konusunda müzakerelere devam edildi.
Erdoğan, 25-26 Ekim tarihlerinde de Pakistan’a ziyarette bulundu. Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı Asıf Ali Zerdari ile görüştüğü ziyarette, ikili ilişkilerin yanı sıra, her iki ülkeyi yakından ilgilendiren bölgesel ve uluslaarası konular ele alındı. İki devlet arasında Yoğunlaştırılmış İşbirliği ve Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi tesis edilmesi hakkında ortak siyasi bildiri de imzalandı. Pakistan’dan İran’a geçen Erdoğan, Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’la nükleer enerji ve teröre karşı alınacak ortak önlemler konularında görüşmelerde bulundu.
Tavsiye Et