Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ilk yurtiçi ve yurtdışı gezilerinde yoğun ilgiyle karşılandı. Gül, dört günlük ilk yurtiçi gezisi kapsamında Van, Hakkari, Siirt, Şırnak ve Diyarbakır illerini ziyaret etti. Gittiği her yerde halktan yoğun ilgi gören Gül, güllerle ve pankartlarla karşılandı. Yüksekova’da 3. Taktik Piyade Tümen Komutanlığı ve Tekeli sınır karakolunu ziyaret eden Gül, Hakkari Dağ Komando Tugay Komutanlığı’nda da bir gece geçirdi. Siirt halkı ise 25 yıl aradan sonra ilk kez bir cumhurbaşkanı ağırlamanın sevincini yaşadı. Diyarbakır durağında Gül, valilikte, sivil toplum örgütü temsilcileri ve DTP’li milletvekilleri ile görüştü. Gül, gezisinde Türkiye’de yeni bir dönemin başladığını ifade etti.
Bazı medya organları, bu geziyi Gül’ün dalgınlıklarına indirgese de, Doğu ve Güneydoğu halkının AKP’ye olan desteği gözlerden kaçmadı.
Cumhurbaşkanı Gül’ün KKTC’ye yaptığı ilk yurtdışı gezisi ise hem Rum Kesimi’ne hem de dünyaya mesaj niteliğindeydi. Gül ve eşini, KKTC Cumhurbaşkanı M. Ali Talat ve eşi ağırladı. Gül, ilk yurtdışı gezisini KKTC’ye yapmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirirken; Talat da ziyareti “büyük bir jest” olarak değerlendirdi ve Türkiye’nin desteği için teşekkür etti.
Tavsiye Et
Seçimlerin ardından AKP ‘sivil’ bir anayasa için düğmeye bastı. Yeni anayasa taslağı, AKP tarafından Prof. Ergun Özbudun başkanlığında anayasa hukukçularına hazırlatıldı. Bilim Kurulu’nun taslağı üzerinde çalışan AKP Komisyonu, üzerinde yaptığı düzeltmelerle taslağı yeniden Kurul’a sundu. Anayasa’nın ilk dört maddesiyle ilgili taslakta yer alan ifadeler, kamuoyunda en çok tartışılan konular oldu. Taslakta yer alan “üniversitelerde başörtüsünün serbest bırakılması” konusuna tepki gösteren YÖK Rektörler Komitesi 19 Eylül’de olağanüstü toplandı ve girişime ara verilmesini istedi. Tüm Türkiye için hazırlanmaya çalışılan yeni anayasayı en geniş uzlaşmayla ortaya çıkarmak istediklerini vurgulayan Başbakan Erdoğan ise, çalışmaların ertelenmesi önerisine “Kendi işlerine baksınlar. Onların öyle bir yetkisi yok.” sözleriyle karşılık verdi.
Sivil anayasa girişimine farklı tepkiler geldi. Bazıları T.C. tarihinde bugüne kadar yapılamamış olan ‘sivil’ bir anayasanın hazırlanmasını savunurken, bazıları ise yeni anayasayı AKP’nin yapmasına karşı çıktı. Ancak tartışmaların ‘başörtüsü’ ve ‘laiklik’e odaklanması ve bu sebeple sivil bir anayasa hazırlanmasının engellenmeye çalışılması başta STK’lar olmak üzere toplumun geniş kesimlerinden tepki aldı.
Tavsiye Et
AKP hükümetinin yeni bakanlar kurulu listesi, Başbakan Erdoğan tarafından 29 Ağustos’ta Cumhurbaşkanı Gül’e sunuldu. Gül’ün onayladığı 25 bakandan oluşan 60. Hükümet’te, 3 başbakan yardımcılığı ve 9 devlet bakanlığı bulunuyor.
Başbakan Yardımcıları: Cemil Çiçek, Hayati Yazıcı ve Nazım Erken.
Devlet Bakanları: Mehmet Aydın, Murat Başesgioğlu, Kürşat Tüzmen, Nimet Çubukçu, Mehmet Şimşek ve Sait Yazıcıoğlu.
Yeni bakanlar: Ertuğrul Günay (Kültür ve Turizm), Veysel Eroğlu (Çevre ve Orman), Faruk Çelik (Çalışma ve Sosyal Güvenlik), Zafer Çağlayan (Sanayi ve Ticaret).
Görev yeri değişen bakanlar: Ali Babacan (Dışişleri), Beşir Atalay (İçişleri), Mehmet Ali Şahin (Adalet)
Görev yeri değişmeyen bakanlar: Kemal Unakıtan, Vecdi Gönül, Recep Akdağ, Hüseyin Çelik, Binali Yıldırım, Mehdi Eker, Hilmi Güler, Faruk Nafiz Özak.
Yeni hükümetin kurulmasının ardından Başbakan Erdoğan 60. hükümetin programını TBMM’de açıkladı ve hükümet 5 Eylül’de Meclis’ten güvenoyu aldı.
Tavsiye Et
Yunanistan’da erken genel seçimler 16 Eylül’de yapıldı. Çok çekişmeli geçen seçimlerden, Kostas Karamanlis liderliğindeki Yeni Demokrasi Partisi (YDP) galip ayrıldı. Seçim sonuçlarına göre, YDP %42 oy oranıyla 152, PASOK 102, Yunanistan Komünist Partisi 22, SİNASPİSMOS 14 ve LAOS da 10 milletvekilliği kazandı. Buna göre, bir önceki seçime kıyasla Yunanistan’ın iki büyük partisi YDP ve PASOK’un oylarının diğer partilere kaydığı belirtiliyor. Seçim kampanyalarında ağır eleştirilere maruz kalan YDP, bir önceki seçimlere göre daha az oy almasına karşın iktidarını korumayı başardı. Ancak 300 üyeli parlamentoda 152 gibi hassas bir çoğunlukla yeniden iktidara gelen YDP’nin, önümüzdeki dönemde iç ve dış politikada hareket alanının daralacağı ifade ediliyor.
Öte yandan Batı Trakya Türk azınlığından Çetin Mandacı ve Ahmet Hacıosman da milletvekili seçildiler. Yine LAOS Partisi, 1974’ten bu yana parlamentoya giren ilk radikal milliyetçi parti oldu. Seçimlerin en ilginç yanı ise, partilerin seçim kampanyalarında Türkiye’nin hemen hemen hiç gündeme gelmemesiydi.
Tavsiye Et
12 Eylül 1999’da yaptığı askerî darbeyle Pakistan’ın hem genelkurmay başkanlığı hem de devlet başkanlığı koltuğuna oturan General Pervez Müşerref’in görev süresinin dolmasına kısa bir müddet kala ülkedeki gerilim tırmanıyor. 15 Kasım’da görev süresi dolacak olan Müşerref, 6 Ekim’deki seçimlerde yeniden devlet başkanı seçilmesi durumunda, genelkurmay başkanlığı görevini bırakacağını açıkladı. Müşerref’in genelkurmay başkanlığı ve cumhurbaşkanlığı görevini aynı anda yürütürken yeniden aday olamayacağını savunan muhalefetin tepkisi giderek artıyor. Müşerref’in devlet başkanlığı seçimlerine girmesini engellemek amacıyla Yüksek Mahkeme’ye yapılan başvurulardan üçünün reddedilmesi, muhalefet partilerince tepkiyle karşılandı. Bu sebeple gösteri yapan yüzlerce kişi gözaltına alındı. General Müşerref’in, genelkurmay başkanlığı sürerken yeniden cumhurbaşkanlığına aday olup olamayacağına ise Yüksek Mahkeme karar verecek.
Taliban’a karşı savaşında müttefiki olan Müşerref’e destek çıkan ABD yönetimi ise, yaşananları görmezden geliyor.
Tavsiye Et
Çin, ABD, Japonya ve Rusya’nın yanı sıra ekonomik hacmi yüksek ASEAN ve Latin Amerika ülkelerini siyasi ve ekonomik olarak bir araya getiren Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği Örgütü (APEC)’nün bu yılki toplantısı 8-9 Eylül’de Avustralya’nın Sidney şehrinde yapıldı. 21 üye ülkenin lider, bakan ve iş adamlarını bir araya getiren zirvenin ana gündem maddesi “iklim değişikliği” oldu. Konuyla ilgili kabul edilen “Sidney Bildirisi”nde, 2020’ye kadar APEC bölgesindeki orman alanlarının en az 20 milyon hektar genişletilmesi, küresel enerji verimliliğinin 2005 yılı temel alınmak suretiyle 2030’a kadar %25 arttırılması öngörülüyor. Zirvede enerji güvenliği ve temiz enerji kullanımı, insan güvenliği çerçevesinde terörle mücadele ve kitle imha silahlarının yayılmasının engellenmesi konuları üzerinde de duruldu.
APEC Zirvesi öncesinde ABD, Rusya, Çin ve Japonya liderleri ikili görüşmeler gerçekleştirdiler. Zirve öncesi Rusya ile Endonezya Devlet Başkanları 1 milyar dolar tutarında bir askerî anlaşma imzaladı.
Tavsiye Et
Fransa’da hükümet tarafından Göç Yasası’nın sertleştirilmesiyle ilgili olarak hazırlanan yasa tasarısı, yoğun tartışmalardan sonra parlamentoda kabul edildi. Fransa’ya olan dış göçün kontrol altına alınmasını hedefleyen yeni yasa, 16 yaşından büyük olup aile birleşimi yoluyla Fransa’ya göç etmek isteyenlerin Fransızca ile Fransız kültürü konusunda sınavdan geçirilmelerini öngörüyor. Yasaya göre; söz konusu sınav 65 yaşın altındaki göçmen adaylara bulundukları ülkelerde uygulanacak, sınavı başaramayanlara Fransızca ders teklif edilecek, göçmen adayı bu derslerin ardından bir kez daha Fransızca sınava girebilecek. Ayrıca ailesini Fransa’ya getirmek isteyen göçmenlerin yeterli gelire sahip olduklarını kanıtlamaları istenecek. Yasa, göçmen adaylarının sundukları nüfus belgelerinin şüpheli görülmesi durumunda, ilgili Fransız makamlarına adaylardan DNA testi talebinde bulunma yetkisi de veriyor.
Göç Yasası, Ekim ayı başında Senato’da görüşülecek. İktidar partisinin Senato’da da çoğunluğa sahip olması sebebiyle metnin yasalaşma ihtimalinin yüksek olduğu belirtiliyor.
Tavsiye Et
Suriye’nin “İsrail’in 6 Eylül’de ülkenin kuzeyine hava saldırısı düzenlediğini” bildirmesi üzerine İsrail-Suriye arasındaki ilişkiler iyice gerildi. Suriye, hava sahasını ihlal eden bir İsrail savaş uçağını püskürttüğünü duyurdu. İsrail, olayı görev sırasındaki bir uçağın Suriye hava sahasına yanlışlıkla girmesi şeklinde verirken; Suriye, hava sahasını ihlal eden ve topraklarına “mühimmat bırakan” İsrail uçaklarına ateş açtığını ve karşılık verme hakkının saklı olduğunu bildirdi. İsrail yönetimi ise olay hakkında bilgilerinin bulunmadığını açıkladı. Olayın hemen ertesinde Suriye Dışişleri Bakanı Velid el-Muallim, resmî bir ziyaret amacıyla Ankara’ya geldi. Ziyaretin, İsrail’e karşı Ankara’nın desteğini alma amacıyla yapıldığı belirtiliyor. Öte yandan Suriye, İsrail’i, “egemenliğini ihlal ve tecavüz ettiği” gerekçesiyle BM’ye şikayet etti. İsrail Başbakanı Ehud Olmert ise 18 Eylül’de, İsrail savaş uçaklarının Suriye hava sahasını ihlal ettiği haberlerinin ardından ilk kez Suriye ile ilgili konuşarak, “Barış istiyoruz. Suriye ile kayıtsız-şartsız, bir talepte bulunmaksızın barışa hazırız” dedi.
İsrail uçaklarının Türk hava sahasını da ihlal ettiğinin ve yakıt tanklarını Türkiye sınırları içine bıraktığının anlaşılması, Türkiye ile İsrail arasında da gerginliğe neden oldu. Türk Dışişleri Bakanlığı, İsrail’den konuyla ilgili bir açıklama istedi. Ancak bu konuda henüz bir açıklama yapılmadı.
Olay, Suriye ile İsrail arasında son dönemde sık sık yaşanan siyasi gerilimlere benziyor gibi gözükse de, Ortadoğu’ya yönelik savaş senaryolarının gündemde olduğu bir dönemde ABD-İsrail-Suriye- İran arasındaki gerilimi daha da arttırıyor.
Tavsiye Et
ABD’nin Irak’taki başarısızlıklarını, artık kendi kurumlarının hazırladığı raporlar dahi ortaya koyuyor. 30 Ağustos’ta görüşülmek üzere Amerikan Kongresi’ne sunulan bir rapor, “Kritik yasalar onaylanmadı, şiddet devam ediyor ve Irak hükümetinin 10 milyar doları yeniden yapılanma için kullanıp kullanmadığı belli değil” ifadesine yer verildi. Yine rapora göre, ABD Irak’taki 18 hedefinden sadece -bölgesel yönetimlerin oluşturulması, yeniden yapılanma için 10 milyar dolarlık bütçenin tahsis edilmesi ve azınlık partilerinin haklarının korunmasına ilişkin- 3’üne ulaşabildi. Yine hükümetin icraatlarını denetleyen Government Accountability Office tarafından hazırlanan başka bir rapora göre, Irak hükümeti, siyasi süreç ve güvenliğin sağlanmasına yönelik 18 hedeften 11’ini yerine getiremedi. Tüm bu raporlara rağmen asker sayısını 168 bine çıkaran Bush yönetimi Irak’taki varlığını devam ettirmekte ısrar ediyor. Ancak Irak’ta durumun vahametini görebilen müttefikler, Irak’tan yavaş yavaş çekiliyor. Son olarak İngiliz askerleri, 3 Eylül’de Basra Sarayı’ndan çıkarak kentin kontrolünü Irak askerlerine bıraktı. Böylece İngiliz ordusunun Irak’ın herhangi bir kentinde askerî denetimi kalmadı.
Öte yandan Demokrat Senatör Joe Biden tarafından önerilen ve Irak’ın gevşek bir federatif yapı içinde üç bölgeye ayrılmasını, petrol gelirlerinin denetiminin ise Bağdat yönetiminde kalmasını öngören bir tasarı Senato’da kabul edildi. Tasarının herhangi bir bağlayıcılığı bulunmasa da, gelecekte bu yöndeki herhangi bir gelişmeye dolaylı olarak “yeşil ışık” yaktığı belirtiliyor.
Tavsiye Et