Yönetmen ve Senaryo: Derviş Zaim
Yapım: Downtown Pictures & Marathon Filmcilik 2003/Türkiye
Cannes ve Berlin’le beraber dünyanın en saygın ödüllü festivallerinden Venedik Film Festivali’nde ‘Unesco Ödülü’ kazanan Çamur, daha önce Tabutta Rövaşata ve Filler ve Çimen’le tanıdığımız Derviş Zaim’in son çalışması. Bu iki filmde ortaya konan karamsar gerçekçilik vurgusuyla post-Yılmaz Güney bir çizgi sergileyen Zaim, son çalışmasında biraz daha duygusal bir esneklik göstermesine rağmen, hayatın acımasız yönünün düşük ve yüksek profilli izharıyla, aynı çizgideki sebatını koruyor. Çamur, Kıbrıslı olan yönetmenin fonda Kıbrıs’ın toplumsal ve psikolojik yapısını örmesiyle, ön planda başlıca karakterlerin bu yapıyla nasıl iç içe bir duruş sergilediklerini tasvir eder.
Kıbrıs’ın güncel siyasasını temsil eden asker tesiri ve kısıtlamalar yüzünden belli bir gerginlik havasıyla örülü film, karakterlerinin topyekûn düşünceli, sorunlu, psikolojik dalgalanmalarıyla, hayatın olumsuz yönünün izleğinde gelişir. Geniş açı bulutlarla kuşatılmış gökyüzü çekimleri ve genel plan bozkır görüntüsündeki askeri bölge ve şifalı çamur sahası, insanı korumasız tabiatta boşlukta asılı bırakan çerçeveleriyle Angelopoulos sinemasını çağrıştırır. Buradan hareketle film, düşük tempolu ve merak yoksunu bir anlatımda gelişir; özellikle kadın karakterin aksayan oyunculuğuyla bir albeni oluşturmaktan uzak düşer.
Şiveleriyle Kıbrıslı oldukları daha bir seslendirilen karakterlerden asker olan Ali, geçirdiği bir rahatsızlıktan ötürü durmadan bayılmakta, ayrıca hiç konuşmamaktadır. Diğer önemli karakter, Ali’nin kız kardeşi olan Ayşe doktordur; kendisine daha sonra büyük bir kusur işleyecek bir adamla beraberdir. Ancak oyunculuk anlamında roller tam karşılık bulmaz; filmdeki varoluşsal kopuş adeta kopuk bir oyunculuğa yol açar. Askerlerin geçmişleriyle yüzleştikleri sahnedeyse, daha önce hiç konuşamayan ana kahramanla yakın arkadaşı eski bir asker olan Temel, harekat sırasında yaşadıklarından pişman olduklarını belirten, dolayısıyla Kıbrıs siyasetine tesir edecek bir çerçevede açıklamalarda bulunurlar. Daha önce çocuğunu kaybeden Ayşe’nin kendi kardeşiyle sun’i döllenmesinden hamile kalmasıyla, filmin etik anlamda da tartışılacak yanları olduğu ayan olur. / İhsan Kabil
Tavsiye Et
Yönetmen: David Fincher
Senaryo: Jim Uhls, Chuck Palahniuk
Yapım: 1999/ ABD, 133 dk.
Yönetmen David Fincher’ın 1999 yapımı Dövüş Kulübü (Fight Club), tüketim toplumu içindeki zincire duçar olan bireyin, bu işleyişin farkına varmasıyla kendi hayatına yeni bir varlık tanımı getirmesini işliyor. Oldukça karmaşık senaryo yapısıyla çift benliği konu eden film, bir insanın kişiliğinde nasıl radikal bir değişiklik yapılabileceğini gösterip, üstelik bunu toplumsal, iktisadi ve siyasi platforma da taşıyor. Kökten bir durum muhasebesiyle başlayan eser, zaman zaman üst anlatıma müracaat ederek, adeta insan-mürşid ilişkisine bir temsil teşkil etmekte. Yer yer açık sahnelerin belirdiği çalışma, teist olmayan bir varoluşçuluk, hatta toplumsal boyutta şahsiyetçilik çizgisinde gelişiyor ve dünyadaki en büyük devlet gücünün finans ve istihbarat kuruluşlarının havaya uçurulmasıyla ilginç bir mecraya sürükleniyor. / İhsan Kabil
Tavsiye Et