Felsefe-Bilim Araştırmaları
Sayı:10, Ekim 2006
Felsefe deyince ilk elde analitik felsefeyi mi anlamalıyız? Batılı anlamda sistemleştirilmiş bir felsefe geleneğine sahip miyiz? Osmanlı’da felsefi düşünce üretiminden söz edebilir miyiz? Türk felsefesini nereye oturtabiliriz, iddia edildiği gibi 150 yıllık bir geçmişe mi sığdırmalıyız? Bugünkü Türkçeyle felsefe yapmak mümkün mü?
Felsefe alanında kalem oynatan süreli-süresiz yayınlarda az-çok ele alınan bu ve benzeri soruları, kalburundan geçirerek, köklü karşılıklarla sınayan bir dergi Kutadgubilig. Felsefe-Bilim Araştırmaları alt başlığıyla Ocak 2002’de ilk sayısı yayımlanan dergi, Prof. Dr. Teoman Duralı’nın yayın yönetmenliğinde 10. sayısına ulaştı. En önemli ideali ise, Türk felsefe ve bilim dünyasında bir düşünce geleneğinin oluşmasına imkan ve zemin hazırlamak. Metafizik, ahlak ve bilim felsefesinin, felsefenin en önemli dalları arasında sayıldığı bir anlayışla çıkıyor ve doğa bilimleri ile insan-dil-din-toplum araştırmalarına da kapı aralıyor. Bu amaçla felsefecilerin ve bilim araştırmacılarının bir araya gelerek, “bilimin deneysel yönüyle felsefenin teorik yönlerini aynı potada mezcettikleri” telif ve tercüme birçok makaleye yer veriyor. Klasik İslam düşünce geleneğinden beslenen Kutadgubilig’in 10. sayısı, 70. ölüm yıldönümü münasebetiyle ilk kadın felsefecimiz Fatma Aliye Hanım’ın anısına ithaf edilmiş. Konu başlıklarını ise şöyle sıralayabiliriz:
“Varlık-Bilgi-Ahlâk Araştırmaları: Metafizik” bölümünde, Teoman Duralı’nın “Vefatının 200. Yılında Tarihte En Önemli Fikir Binalarından Birinin Mimarı Immanuel Kant’ı Anarken” ve Ahmet Süruri’nin “Babasının Kızı: Fatma Aliye Hanım ve Tedkik-i Ecsam Adlı Eseri” başlıklı çalışmalarının yanı sıra, Ayhan Bıçak, Gökhan Yılmaz, Hüseyin Sarıoğlu’nun makaleleri ile David Hume’dan yapılmış çeviriler bulunuyor. “Tarih-Toplum-Kültür Araştırmaları” bölümünde, Gaye Şahinbaş Erginöz ve Eyüp Tanrıverdi’nin makaleleri ile Mustafa Koç’un “Cumhuriyet Döneminde Türkçe Etrafında Oluşturulan Dil Tezlerinin Osmanlı Kökeni: Feraizcizade Mehmed Şakir’in Persenk Açıklaması” başlıklı çalışması yer alıyor. “Kitabiyat” bölümünün konuğu, “Her Şeye Yeniden Başlamak: Muhyî-i Gülşenî’nin Bâleybelen’inin Düşündürdükleri” başlıklı yazısıyla İhsan Fazlıoğlu. Dergi, Duralı’nın kaleme aldığı “Türkçenin Felsefe-Bilim Sözlüğü” bölümüyle son buluyor. /Nermin Tenekeci