Kullanıcı Adı: Şifre    
   
   veya Üye olun | Şifremi unuttum
  Arama / Gelişmiş Arama  
   
Skip Navigation LinksArşiv (March 2008) > Dergi > El Sanatları
Dergi
El Sanatları
Nermin Tenekeci
İBB Sanat ve Meslek Edindirme Kursları (İSMEK) El Sanatları Dergisi, 2007,
Sayı: 3
Kü­tüp­ha­ne­le­re ısı­na­ma­yan bir mil­le­tin ev­la­dı ola­rak, or­tao­kul yıl­la­rın­da edin­di­ğim ilk kü­tüp­ha­ne tec­rü­bem hay­li can sı­kı­cıy­dı: Ça­tık kaş­lı me­mu­re­ler, ha­ra­ret­le gö­mül­dük­le­ri ör­gü-dan­tel “el iş­le­ri”nden ko­par­tıl­ma­la­rı­nın hın­cıy­la ol­sa ge­rek, öğ­ren­ci kim­li­ği ta­şı­ma­yan­la­rı, üzer­le­rin­de­ki okul for­ma­la­rı­nı yö­net­me­lik­ten say­ma­ya­rak dı­şa­rı­da fır­tı­na da kop­sa içe­ri­ye al­maz­dı. Gi­re­bi­len şans­lı­la­rın ta­lep­le­riy­se “Şu­ra­da­ki raf­la­ra ba­ka­cak­sın!” aza­rıy­la ge­ri püs­kür­tü­lür ve ora­da­ki raf cum­hu­ri­ye­ti­ne sür­gün­le so­nuç­la­nır­dı.
Ben­zer me­mur zih­ni­ye­tiy­le hor­la­nan ge­le­nek­sel sa­nat(çı)la­rı­mız da uzun yıl­lar ay­nı ka­de­ri ya­şa­dı. An­la­yış­lar-al­gı­la­yış­lar de­ği­şi­yor ve ha­ya­tı­mız­dan ses­siz­ce çe­ki­len, müş­te­ri­le­rin si­nek av­la­dı­ğı dük­kan­lar­da can çe­ki­şen el sa­nat­la­rı­mız, son gün­ler­de ki­mi yer­ler­de göz­lem­le­di­ği­miz, üzer­le­rin­de­ki çir­kin sı­va­la­rın ka­zı­nıp asıl gü­zel­lik­le­ri­nin açı­ğa çık­tı­ğı ta­ri­hî ya­pı­lar gi­bi kay­bet­ti­ği iti­ba­rı ya­vaş ya­vaş ka­za­na­rak mü­ze­lik ol­mak­tan çı­kı­yor. İS­MEK’in 97 dal­da 198 kurs mer­ke­zin­de sür­dür­dü­ğü fa­ali­yet­le­ri pe­kâ­lâ bu ça­ba­nın bir par­ça­sı sa­ya­bi­li­riz; El Sa­nat­la­rı der­gi­si­ni de bu par­ça­nın bir şa­hi­di.
Ah­şap-ku­maş-vit­ray-cam-ipek bo­ya­ma, ba­tik, gra­vür-fol­yo, tez­hib, eb­ru, çi­ni, tez­yin, mo­za­ik, el na­kı­şı, gü­müş-sim örü­cü­lü­ğü, röl­yef, hat, min­ya­tür, ka­lem işi… İlk iki sa­yı­sı “Dün­ya El’e Dö­nü­yor” ve “Ge­le­nek ve Ge­le­cek” baş­lık­la­rıy­la çı­kan der­gi­nin ye­ni sa­yı­sı­nın ka­pak ko­nu­su “El Sa­nat­la­rı ve Es­te­tik”. Ya­zı­la­rın ya­nı sı­ra, ko­nuy­la il­gi­li rö­por­taj­la­ra da yer ve­ril­miş. Os­man­lı sa­ray ha­lı ve sec­ca­de­le­ri, Azap­ka­pı Sa­li­ha Sul­tan çeş­me ve se­bi­li, Bey­şe­hir Eş­re­foğ­lu Kül­li­ye­si; naht, rah­le, yap­rak, ah­şap yon­tu, yaz­ma­cı­lık sa­nat­la­rı; Ur­fa çul­ha­la­rı, len­ger­ler, ha­rik, ka­ba­ra san­dık­lar 160 say­fa­nın içi­ni dol­du­ran ba­zı baş­lık­lar.
“Her­kes ay­nı, her şey ay­nı.” Bir sü­re ön­ce sık­ça duy­du­ğu­muz bu rek­lam cüm­le­si, ha­li­mi­zi ifa­de için bi­çil­miş kaf­tan. Edir­ne’den Ar­da­han’a, pop kül­tü­rün tı­pa­tıp kıl­dı­ğı ‘zevk’le­ri­miz­le dö­şe­di­ği­miz kon­ser­ve ya­şan­tı­la­rı­mı­zı, “ça­ğın hı­zı­na ayak uy­dur­mak” kli­şe­siy­le ge­rek­çe­len­dir­mek ne ka­dar in­saf­lı­ca? Yi­ne de özel­lik­le yurt­dı­şı­na çık­tı­ğı­mız­da ai­di­yet his­siy­le öz­le­mi­ni çek­ti­ği­miz bi­ze has kıy­met­le­ri­miz var çok şü­kür.
Ke­nar sü­sü mü yok­sa te­mel ka­bul­ler ola­rak mı kal­dı­ğı, tak­lit­ten öte ge­çip geç­me­di­ği, bir fel­se­fe­ye yas­la­nıp yas­lan­ma­dı­ğı tar­tı­şı­la­cak el­bet­te (bu da işin tu­zu bi­be­ri); bir rüz­gâr­la unu­tu­lan pek çok de­ğe­re ay­rı bir iş­ler­lik ka­zan­dı­ran 155 bin kur­si­ye­ri göz­den çı­kar­ma­mak kay­dıy­la ta­bi­i. /Ner­min Te­ne­ke­ci

Paylaş Tavsiye Et