Kullanıcı Adı: Şifre    
   
   veya Üye olun | Şifremi unuttum
  Arama / Gelişmiş Arama  
   
Skip Navigation LinksArşiv (October 2008) > Ekonomide Gündem
Ekonomide Gündem
Ekonomide Gündem Dünya / Ekim 2008
Finans kapitalizminden finans sosyalizmine!
1980 son­ra­sı hâ­kim olan pi­ya­sa kök­ten­ci ha­va­nın ya­rat­tı­ğı re­gü­las­yon­suz or­tam­da, ya­tı­rım­cı­la­rın sü­rek­li da­ha faz­la kâr iş­ti­ya­kıy­la de­rin­le­şip ge­li­şen ve bir za­man­lar üret­ti­ği risk­siz(!) araç­lar­la ya­tı­rım­cı­la­rın göz­le­ri­ni bü­yü­le­yen Ame­ri­kan fi­nans pi­ya­sa­la­rın­da bir dö­nem ka­pa­nı­yor. Bir zamanlar ya­tı­rım­cı­la­rın göz­de­si olan de­va­sa fi­nans şir­ket­le­ri ya fii­len if­las edi­yor ya da dev­let mü­da­ha­le­siy­le kur­ta­rı­lı­yor. Dün­ya­nın en bü­yük em­lak kre­di­si sağ­la­yan şir­ket­le­ri olan Fred­di­e Mac ve Fan­ni­e Ma­e bat­mak­tan son an­da ka­mu­laş­tır­may­la kur­ta­rı­lır­ken zor du­rum­da­ki Ame­ri­ka’nın dör­dün­cü bü­yük ya­tı­rım ban­ka­sı Leh­man Brot­hers dev­let yar­dı­mı ala­ma­yın­ca if­las et­ti. Ben­zer bir du­rum­da olan üçün­cü bü­yük ya­tı­rım ban­ka­sı Mer­rill Lynch ise an­cak Bank of Ame­ri­ca ta­ra­fın­dan sa­tın alı­nı­la­rak kur­tu­la­bil­di. İf­las­la­rın önü­nün alı­na­ma­ya­ca­ğı­nı gö­ren Ame­ri­kan Ha­zi­ne­si fi­nans pi­ya­sa­sı­na yö­ne­lik 700 mil­yar do­lar­lık bir kur­tar­ma pla­nı ha­zır­la­dı. Şa­yet Kon­gre ta­ra­fın­dan onay­la­nır­sa yü­rür­lü­lü­ğe gi­re­bi­le­cek olan pla­na gö­re Ha­zi­ne, fi­nans ku­rum­la­rı­nın tah­sil edil­me­si şüp­he­li ala­cak­la­rı­nı dev­ra­la­cak. Ge­liş­me­le­ri de­ğer­len­di­ren ik­ti­sat­çı No­uri­el Ro­ubi­ni, Ame­ri­kan Ha­zi­ne­si’nin kri­ze yö­ne­lik tu­tu­mu­nu “Ame­ri­kan Bir­le­şik Sos­ya­list Cum­hu­ri­ye­ti’ne hoş gel­di­niz” di­ye­rek özet­li­yor.
 
Rus piyasalarında büyük çalkantı
Kü­re­sel li­ki­di­te kri­zi­nin de­rin­leş­me­si, hız­la dü­şen pet­rol fi­yat­la­rı ve Ağus­tos ayın­da Gür­cis­tan ile ya­şa­nan sa­vaş, ya­tı­rım­cı­la­rın Rus­ya’ya olan gü­ve­ni­ni sar­sar­ken Rus eko­no­mi­si­ni de zo­ra sok­tu. Rus bor­sa­sı RTS en­dek­si Ma­yıs ayın­dan bu ya­na %60 ora­nın­da düş­tü. Bu oran 800 mil­yar do­lar tu­ta­rın­da bir de­ğer kay­bı­na te­ka­bül edi­yor. Öte yan­dan Rus-Gür­cü Sa­va­şı’nın ya­şan­dı­ğı Ağus­tos ayın­dan bu ya­na ül­ke­yi terk eden ya­ban­cı ser­ma­ye mik­ta­rı 36 mil­yar do­la­rı bul­du. Ser­ma­ye ka­çı­şı ön­de ge­len Rus ban­ka­la­rı­nı borç ver­me iş­lem­le­ri­ni dur­dur­ma­ya sevk eder­ken, bu du­rum­dan en çok et­ki­le­nen gay­ri­men­kul ve pe­ra­ken­de eş­ya pi­ya­sa­la­rı ol­du.
Du­rum­la ba­şa çık­ma­ya ça­lı­şan Rus yet­ki­li­ler 17-18 Ey­lül ta­rih­le­rin­de bor­sa­yı iş­lem­le­re ka­pat­mak zo­run­da kal­dı­lar. Ay­rı­ca Rus­ya Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı en bü­yük üç Rus ban­ka­sı olan OA­O Sber­bank, VTB ve OA­O Gaz­prom­bank’a 60 mil­yar do­lar­lık yar­dım­da bu­lu­na­ca­ğı­nı açık­la­dı. Fa­kat tüm bu ön­lem­ler pi­ya­sa­lar­da­ki çal­kan­tı­yı din­di­re­ce­ğe ben­ze­mi­yor. Zi­ra ban­ka­lar ara­sı borç­lan­ma iş­lem­le­ri­nin sek­te­ye uğ­ra­dı­ğı Rus eko­no­mi­si, uz­man­la­ra gö­re 1998 kri­zin­den be­ri en zor gün­le­ri­ni ge­çi­ri­yor.
 
Filistin ekonomisi abluka mağduru
Dün­ya Ban­ka­sı ta­ra­fın­dan ha­zır­la­nan Fi­lis­tin Eko­no­mik Gö­rü­nüm Ra­po­ru’na gö­re İs­ra­il ta­ra­fın­dan uy­gu­la­nan en­gel­le­me­ler ne­ti­ce­sin­de Fi­lis­tin eko­no­mi­si 2008 yı­lı so­nu iti­ba­rıy­la an­cak %0,8 ora­nın­da bü­yü­ye­bi­le­cek. Ay­nı dö­nem­de nü­fus ar­tı­şı­nın ise %2,5 ol­ma­sı bek­le­ni­yor. Bu ise Fi­lis­tin eko­no­mi­si­nin dış yar­dım­la­ra olan ba­ğım­lı­lı­ğı­nın da­ha da ar­ta­ca­ğı an­la­mı­na ge­li­yor. Ba­ri­kat ve kon­trol nok­ta­la­rı tüm Fi­lis­tin’de ha­ya­tı zor­laş­tır­mak­la bir­lik­te İs­ra­il ab­lu­ka­sı bil­has­sa Gaz­ze’li­le­rin ha­ya­tı­nı ya­şan­maz kı­lı­yor. Ab­lu­ka so­nu­cu Gaz­ze’de­ki iş­let­me­le­rin %98’i ka­pan­mış du­rum­da. Ay­rı­ca ab­lu­ka böl­ge­ye in­sa­ni yar­dım­la­rın ulaş­ma­sı­nı da da­ha ma­li­yet­li ha­le ge­ti­ri­yor. Öte yan­dan Ulus­la­ra­ra­sı Pa­ra Fo­nu ta­ra­fın­dan ha­zır­la­nan di­ğer bir ra­po­ra gö­re ise Gaz­ze Şe­ri­di’nde iş­siz­lik ora­nı %30 dü­ze­yin­de sey­re­der­ken enf­las­yon ora­nı %18’i bu­lu­yor. Ha­len 1,5 mil­yon Gaz­ze­li­nin %79’u fa­kir­lik sı­nı­rı­nın al­tın­da ya­şar­ken bu ora­nın da­ha da art­ma­sı bek­le­ni­yor. Ay­rı­ca Gaz­ze’nin bü­yük bir bö­lü­mü su, ka­na­li­zas­yon ve çöp top­la­ma gi­bi te­mel hiz­met­ler­den yok­sun bu­lu­nu­yor.
 
Küresel kriz fakir ülkeleri vuracak
Bir­leş­miş Mil­let­ler ta­ra­fın­dan ha­zır­la­nan Mi­len­yum Kal­kın­ma He­def­le­ri 2008 yı­lı ra­po­ru­na gö­re kü­re­sel eko­no­mi­de­ki ya­vaş­la­ma ne­ti­ce­sin­de bu yıl %1 da­ha az bü­yü­yen ge­liş­mek­te olan ül­ke­ler, ya­vaş­la­ma­nın esas et­ki­le­ri­ni önü­müz­de­ki yıl his­se­de­cek­ler. Bu­na gö­re ya­vaş­la­ma, fa­kir halk­la­rın ge­lir­le­rin­de dü­şü­şe yol açar­ken, gı­da fi­yat­la­rın­da­ki ar­tış­la be­ra­ber en az 100 mil­yon in­san da­ha mut­lak fa­kir­li­ğin pen­çe­si­ne dü­şe­cek. Öte yan­dan em­ti­a fi­yat­la­rın­da­ki ar­tış­ta re­el fak­tör­ler ka­dar spe­kü­las­yo­nun da et­ki­li ol­du­ğu­na dik­kat çe­ki­len ra­por­da kü­re­sel dur­gun­luk ve fi­nans pi­ya­sa­la­rın­da­ki çal­kan­tı ne­ti­ce­sin­de em­ti­a fi­yat­la­rın­da ani dü­şüş­ler ya­şa­na­bi­le­ce­ği vur­gu­la­nı­yor. Bu yön­de­ki bir ge­liş­me­den ise en çok ithalatı bü­yük öl­çü­de pet­rol ve ma­den­ci­li­ğe da­ya­nan Af­ri­ka ül­ke­le­ri et­ki­le­ne­cek.
 
Pakistan üzerinde kara bulutlar dolaşıyor
Son 18 ay­dır cid­di bir si­ya­si is­tik­rar­sız­lık ve şid­det or­ta­mı­nın hâ­kim ol­du­ğu Pa­kis­tan’da eko­no­mi sı­kın­tı­lı gün­ler ge­çi­ri­yor. Ru­pi, do­lar kar­şı­sın­da re­kor dü­zey­de de­ğer kay­be­der­ken, enf­las­yon ora­nı ise %25 se­vi­ye­sin­de sey­re­di­yor. Dö­viz re­zerv­le­ri­nin 5,5 mil­yar do­la­ra ka­dar düş­tü­ğü ül­ke­de ka­mu ma­li­ye­si de önem­li öl­çü­de bo­zul­muş du­rum­da. Ka­ra­çi Bor­sa­sı ise Ni­san ayın­dan bu ya­na %40 ora­nın­da de­ğer kay­bet­ti. Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı bu du­rum­dan çı­kış için bir is­tik­rar pla­nı ha­zır­lı­yor. Sı­kı bir pa­ra ve ma­li­ye po­li­ti­ka­sı uy­gu­lan­ma­sı­nın he­def­len­di­ği pla­na gö­re hü­kü­met Mer­kez Ban­ka­sı’ndan borç­lan­ma­yı dur­du­ra­cak ve ener­ji tü­ke­ti­mi­ne yö­ne­lik teş­vik­ler yıl­ so­nu­na ka­dar kal­dı­rı­la­cak. Ay­rı­ca plan­da özel­leş­tir­me­le­re hız ve­ril­me­si, Suu­di Ara­bis­tan’a yö­ne­lik 5,9 mil­yar do­lar­lık pet­rol bor­cu­nun er­te­len­me­si ve Dün­ya Ban­ka­sı’ndan 1 mil­yar do­lar­lık des­tek alın­ma­sı ön­gö­rü­lü­yor.
 
Petrol fiyatları bir aşağı bir yukarı
2008’in Tem­muz ayın­da 147 do­la­rı bu­la­rak ta­ri­hî bir re­kor gö­ren pet­rol fi­yat­la­rı bir tür­lü du­rul­mu­yor. Ame­ri­ka kö­ken­li kü­re­sel ya­vaş­la­ma­nın pet­rol ta­le­bin­de dü­şü­şe yol aça­ca­ğı bek­len­ti­siy­le ön­ce 90 do­la­ra ka­dar dü­şen pet­rol fi­yat­la­rı bu se­vi­ye­de de tu­tu­na­ma­ya­rak tek­rar yu­ka­rı yön­lü ha­re­ke­te geç­ti. 2008 ve 2009 için kü­re­sel pet­rol ta­le­bi tah­min­le­ri­ni aşa­ğı çe­ken Ulus­la­ra­ra­sı Ener­ji Ajan­sı (IE­A) fi­yat­lar­da­ki ar­tı­şın sa­na­yi­leş­miş ül­ke­ler­de­ki tü­ke­ti­ci­le­rin ya­şam tarz­la­rın­da de­ği­şik­li­ğe ne­den ol­du­ğu­nu be­lirt­ti. Fi­yat­lar­da­ki aşa­ğı yön­lü ha­re­ket ve IEA’dan ge­len bu açık­la­ma Pet­rol İh­raç Eden Ül­ke­ler Bir­li­ği (OPEC)’in pet­rol üre­ti­mi­ni %1,8 ora­nın­da kıs­ma­ya it­ti. Fa­kat Ame­ri­kan Ha­zi­ne­si’nin fi­nans ku­rum­la­rı­na yö­ne­lik 700 mil­yar do­lar­lık kur­tar­ma ope­ras­yo­nu, pi­ya­sa­lar­da pet­rol ta­le­bi­nin ye­ni­den ar­ta­ca­ğı yö­nün­de spe­kü­las­yo­na ne­den ol­du ve fi­yat­lar tek­rar yük­se­le­rek 100 do­lar se­vi­ye­si­ni geç­ti.

Tavsiye Et
Ekonomide Gündem Türkiye / Ekim 2008
Mali gelişmişlik düzeyinde hâlâ gerilerdeyiz
Dün­ya Eko­no­mi Fo­ru­mu ta­ra­fın­dan ilk kez ha­zır­la­nan Ma­li Ge­liş­miş­lik Ra­po­ru­’na gö­re Tür­ki­ye, fi­nan­sal ge­liş­miş­lik açı­sın­dan in­ce­le­nen 52 ül­ke ara­sın­da 39. sı­ra­da ge­li­yor. Ku­rum­sal or­tam ka­te­go­ri­sin­de 44. sı­ra­da bu­lu­nan Tür­ki­ye, iş or­ta­mı açı­sın­dan 32. sı­ra­da, ban­ka­cı­lık sek­tö­rü açı­sın­dan ise 37. sı­ra­da yer al­dı. Tür­ki­ye’nin en iyi per­for­mans gös­ter­di­ği alan ise ser­ma­ye, dö­viz, bo­no ve tü­rev pi­ya­sa­la­rı­nı kap­sa­yan fi­nan­sal pi­ya­sa­lar ol­du. Tür­ki­ye bu alan­da 21. sı­ra­da bu­lu­nu­yor. Ni­te­kim ra­por­da 2000-2001 ma­li kri­zin­den olum­suz et­ki­le­nen Tür­ki­ye’nin kriz son­ra­sı yap­tı­ğı dü­zen­le­me­ler­le fi­nans pi­ya­sa­la­rı­nı da­ha is­tik­rar­lı ve gü­ven­li ha­le ge­tir­di­ği vur­gu­la­nı­yor. Dö­viz kri­zi, sis­te­mik ban­ka­cı­lık kri­zi ve borç kri­zi açı­sın­dan de­ğer­len­di­ri­len ma­li is­tik­rar ka­te­go­ri­sin­de ise Tür­ki­ye 52 ül­ke ara­sın­da so­nun­cu ol­du. Öte yan­dan ra­por­da ge­nel lis­te­ye gö­re ABD ilk sı­ra­da yer alı­yor. Kü­re­sel li­ki­di­te kri­zi­ne kay­nak­lık et­me­si­ne rağ­men ABD’nin ge­nel sı­ra­la­ma­da bi­rin­ci ol­ma­sı ka­fa­la­rı ka­rış­tı­rı­yor. Ra­por ya­zar­la­rı bu du­ru­mu ABD’nin fi­nan­sal pi­ya­sa­la­rı­nın ge­liş­kin­li­ği­ne bağ­lar­ken ABD’nin ma­li is­tik­rar açı­sın­dan 10. ol­du­ğu­na dik­kat çek­ti­ler.
 
Türkiye küresel krize şerbetli mi?
Ame­ri­kan fi­nans pi­ya­sa­la­rın­da baş­la­yıp tüm dün­ya­yı et­ki­si al­tı­na alan li­ki­di­te kri­zi de­rin­le­şi­yor. Dün­ya de­vi fi­nans şir­ket­le­ri bi­rer iki­şer if­las edi­yor, ge­liş­miş ül­ke eko­no­mi­le­ri bü­yü­ye­mez du­ru­ma ge­li­yor. Hal böy­ley­ken akıl­la­ra Tür­ki­ye’nin bu kriz­den na­sıl et­ki­le­ne­ce­ği so­ru­su ge­li­yor. Uz­man­lar Tür­ki­ye’nin yük­sek ca­ri açık, 75 mil­yar do­la­rı bu­lan şir­ket borç­la­rı ve bü­yü­me­de­ki ya­vaş­la­ma­nın ge­tir­di­ği risk­le­re dik­kat çe­ki­yor­lar. Eko­no­mi yö­ne­ti­mi ise Tür­ki­ye’nin kriz­den as­ga­ri et­kiy­le sıy­rı­la­ca­ğı­nı be­lir­ti­yor. Zi­ra 2001 kri­zin­den çı­ka­rı­lan ders­ler­le cid­di bir şe­kil­de dü­ze­ne so­ku­lan Türk ban­ka­cı­lık sis­te­mi kü­re­sel kri­zi ol­duk­ça güç­lü bir şe­kil­de kar­şı­la­dı. Zor du­rum­da ka­lan dün­ya de­vi ban­ka­la­rın Türk ban­ka­la­rı­na ge­ce­lik %11 fa­iz­le borç­lan­mak zo­run­da kal­ma­sı da bu­nun gös­ter­ge­si. Ay­rı­ca ka­mu sek­tö­rü de ma­li di­sip­li­ni önem­li öl­çü­de sağ­la­mış du­rum­da ve borç­la­rın dön­dü­rül­me­sin­de de bir so­run göz­len­mi­yor. Ni­te­kim 2008’in ilk se­kiz ayın­da 40,9 mil­yar YTL’lik fa­iz dı­şı per­for­man­sı ya­ka­lan­dı ve büt­çe 4,6 mil­yar YTL dü­ze­yin­de faz­la ver­di. Yi­ne de eko­no­mik bü­yü­me ya­vaş­la­mış du­rum­da ve yıl­lık %4’lük he­de­fin tut­ma­sı zor gö­rü­nü­yor. Bu şart­lar al­tın­da hü­kü­met­ten ma­li di­sip­li­ni boz­ma­dan eko­no­mi­yi can­lan­dı­rı­cı yön­de bir mü­da­ha­le bek­le­ne­bi­lir.
 
AR-GE liginde 22. sıradayız
Re­se­arch and De­ve­lop­ment der­gi­si ta­ra­fın­dan ya­yın­la­nan 2008 Kü­re­sel AR-GE Ra­po­ru’na gö­re Tür­ki­ye AR-GE har­ca­ma­la­rı açı­sın­dan dün­ya ça­pın­da 22. sı­ra­da bu­lu­nu­yor. Ra­por­da ilk sı­ra­yı ABD alır­ken ABD’yi Çin, Ja­pon­ya ve Al­man­ya ta­kip edi­yor. Öte yan­dan yıl­lık 4,8 mil­yar do­lar tu­ta­rın­da AR-GE har­ca­ma­sı ya­pı­lan Tür­ki­ye’de bu mik­ta­rın %70’i sa­na­yi sek­tö­rün­den ge­lir­ken %29’luk di­lim ka­mu sek­tö­rü­ne ait. Fa­ali­yet gös­te­ren la­bo­ra­tu­ar­lar ba­kı­mın­dan ise üni­ver­si­te­ler %68, sa­na­yi ke­si­mi %24 ve ka­mu ke­si­mi %7’lik bir pa­ya sa­hip.
Son yıl­lar­da Tür­ki­ye’de AR-GE fa­ali­yet­le­ri­ne ve­ri­len önem gi­de­rek ar­tı­yor. Ni­te­kim Mart ayın­da yü­rür­lü­lü­ğe gi­ren AR-GE Fa­ali­yet­le­ri­nin Des­tek­len­me­si Hak­kın­da­ki Ka­nun ile 2023 yı­lı­na ka­dar AR-GE ya­tı­rı­mı ya­pan şir­ket­le­re har­ca­ma­lar ve ge­lir ver­gi­si ko­nu­sun­da mu­afi­yet­ler, si­gor­ta pi­rim des­te­ği ve hi­be yar­dı­mı gi­bi teş­vik­ler sağ­lan­mak­ta. Ay­rı­ca Gay­ri Sa­fi Mil­li Ha­sı­la için­de­ki AR-GE har­ca­ma­la­rı­na ay­rı­lan pa­yın ge­liş­miş ül­ke­ler­de ol­du­ğu gi­bi %2 se­vi­ye­si­ne yük­sel­til­me­si he­def­le­ni­yor.
 
Helal gıda standardında sona geliniyor
İs­la­mi usul­le­re uy­gun ola­rak ha­zır­lan­mış gı­da tü­ket­mek is­te­yen­le­rin ih­ti­yaç­la­rı­na ce­vap ver­mek için ha­zır­la­nan He­lal Gı­da Stan­dar­dı ça­lış­ma­la­rın­da so­na yak­la­şıl­dı. Ça­lış­ma­lar Türk Stan­dart­la­rı Ens­ti­tü­sü (TSE) ta­ra­fın­dan yü­rü­tü­lü­yor. Ko­nuy­la il­gi­li açık­la­ma ya­pan TSE baş­ka­nı Ta­hir Bü­yük­hel­va­cı­gil He­lal Gı­da Stan­dar­dı ile hem tü­ke­ti­ci mem­nu­ni­ye­ti­ni sağ­la­ma­yı hem de dün­ya ça­pın­da bü­yük bo­yut­lar­da olan he­lal gı­da ti­ca­re­tin­den Türk sa­na­yi­ci­si­nin de pay al­ma­sı­nı amaç­la­dık­la­rı­nı be­lirt­ti. He­lal gı­da pa­za­rı tüm dün­ya­da 580 mil­yar do­lar se­vi­ye­si­ni bu­lu­yor. Uz­man­la­ra gö­re bu ra­kam 2010 iti­ba­riy­le 2 tril­yon do­la­rı aşa­bi­lir. He­lal gı­da stan­dar­dı uy­gu­la­ma­sın­da ba­şı Dün­ya He­lal Gı­da Fo­ru­mu’na da ev sa­hip­li­ği ya­pan Ma­lez­ya çe­ki­yor. Ay­rı­ca baş­ta ABD ol­mak üze­re pek çok Ba­tı­lı ül­ke­de he­lal gı­da stan­dar­dı dü­zen­le­yen ku­ru­luş­lar bu­lu­nu­yor.
 
Türkiye uluslararası yatırım girişinde dünya 23.’sü
Bir­leş­miş Mil­let­ler Ti­ca­ret ve Kal­kın­ma Ör­gü­tü (UN­CAT) ta­ra­fın­dan ya­yın­la­nan Dün­ya Ya­tı­rım Ra­po­ru­na gö­re Tür­ki­ye 2007 yı­lın­da 22 mil­yar do­lar­lık doğ­ru­dan ya­ban­cı ser­ma­ye gi­ri­şiy­le en faz­la ulus­la­ra­ra­sı ya­tı­rım çe­ken ül­ke­ler lis­te­sin­de 23. sı­ra­da yer al­dı. Tür­ki­ye 2006 yı­lın­da ay­nı lis­te­de 17. sı­ra­da bu­lu­nu­yor­du. Dün­ya ge­ne­lin­de ulus­la­ra­ra­sı doğ­ru­dan ya­tı­rım gi­ri­şi 1,8 tril­yon do­la­rı bu­lur­ken Tür­ki­ye 2007 yı­lı per­for­man­sıy­la bu pas­ta­dan %1,2’lik bir pay al­dı. Öte yan­dan ay­nı dö­nem­de Tür­ki­ye’nin ulus­la­ra­ra­sı doğ­ru­dan ya­tı­rım sto­ğu 146 mil­yar do­la­ra ulaş­tı. Bu ra­kam GSYH’mi­zin yak­la­şık ola­rak %22’si­ne te­ka­bül edi­yor. 2007 yı­lın­da 2,1 mil­yar do­lar­lık dış ya­tı­rım ya­pan Tür­ki­ye bu alan­da an­cak dün­ya 50.’si ola­bil­di. Öte yan­dan UN­CAT ta­ra­fın­dan dün­ya­nın ön­de ge­len 232 çok ulus­lu şir­ke­ti­nin CE­O’la­rıy­la yapılan an­ket­te Tür­ki­ye, 2008-2010 dö­ne­min­de ya­tı­rım için en ca­zip ül­ke­ler sı­ra­la­ma­sın­da 15. ol­du.
 
Türkiye su sıkıntısı yaşayan bir ülke
Tür­ki­ye’nin su so­ru­nu­nu ma­sa­ya ya­tı­rıl­dı­ğı TÜ­Sİ­AD ta­ra­fın­dan dü­zen­le­nen “Sür­dü­rü­le­bi­lir Su Yö­ne­ti­mi Kon­fe­ran­sı” 9 Ey­lül ta­ri­hin­de İs­tan­bul’da ger­çek­leş­ti­ril­di. Kon­fe­rans­ta açık­la­nan “Tür­ki­ye’nin Su Yö­ne­ti­mi­nin Du­ru­mu: So­run­lar ve Öne­ri­ler” baş­lık­lı ra­por­da Tür­ki­ye’nin yıl­lık su po­tan­si­ye­li 501 mil­yar m3 ola­rak he­sap­la­nır­ken gü­nü­müz şart­la­rın­da bu mik­ta­rın an­cak 40 mil­yar m3’ü kul­la­nı­la­bi­li­yor. Bu su­yun 30 mil­yar m3’ü su­la­ma­da, 6 mil­yar m3’ü iç­me su­yu ola­rak ve 4 mil­yar m3’ü sa­na­yi­de kul­la­nı­lı­yor. Yıl­da ki­şi ba­şı 1000-3000 m3 ara­sı su kul­la­nan ül­ke­le­rin su sı­kın­tı­sı çe­ken ül­ke­ler ola­rak ni­te­len­di­ril­di­ği göz önü­ne alın­dı­ğın­da Tür­ki­ye yıl­lık 1500 m3 su kul­la­nı­mıy­la bu gu­ru­ba da­hil olu­yor. Öte yan­dan kon­fe­rans­ta ko­nu­şan Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı Vey­sel Eroğ­lu ise “Tür­ki­ye’de su sı­kın­tı­sı yok­tur. Sı­kın­tı ya­tı­rım­la­rın za­ma­nın­da ya­pı­la­ma­ma­sı­dır.” de­di.

Tavsiye Et