Kullanıcı Adı: Şifre    
   
  veya Üye olun | Şifremi unuttum
  Arama / Gelişmiş Arama  
   
Skip Navigation LinksArşiv (March 2009) > Panorama
Panorama
Türkiye, seçim havasına girdi
Siyasi partilerin yerel seçimler için adaylarını belirlemesinin ardından tüm Türkiye seçim havasına girdi. Meclis’teki partilerden adı sanı duyulmamış partilere kadar herkesin seçimlere hazırlandığı bu süreçte istifa depremleri de yaşandı. AKP Keçiören Belediye Başkan Adayı Turgut Altınok, belediye meclis üye listelerinin belirlenmesinde yaşanan sıkıntıları gerekçe göstererek adaylıktan istifa etti. Öne çıkan diğer bir istifa kararı CHP’den geldi. Genel Sekreter Yardımcısı Mehmet Sevigen, hakkındaki yolsuzluk iddiaları sebebiyle 20 Şubat’ta görevinden istifa etti. Sevigen, iddiaların doğru olmadığını ancak partisini korumak için istifa ettiğini açıkladı.
Öte yandan 29 Mart’ta yapılacak yerel seçimler için mitinglere AKP lideri Tayyip Erdoğan Kocaeli’den, CHP lideri Deniz Baykal ise Adana’dan start verdi. Siyasi polemikler de doğal olarak mitinglere taşındı. Başkent olması hasebiyle Ankara’da olduğu kadar İstanbul’da da adaylar arasında siyasi çekişme kızışmış durumda. CHP’li Kemal Kılıçdaroğlu, rakibi AKP’li Kadir Topbaş’ı televizyonda düelloya davet ederken, Adalet Bakanı M. Ali Şahin’i de istifaya çağırdı. Siyasi partilerden vaat üstüne vaat yağarken, gerek mitinglerde gerekse TV ekranlarında yaşanan siyasi polemikler seçimlere kadar giderek tırmanacak gibi görünüyor.

Tavsiye Et
Ortadoğu’da kritik seçimler
31 Ocak’ta Irak’ın 3 Kürt bölgesi ve Kerkük dışındaki 14 eyaletinde valileri ve vilayet yönetimlerini belirlemek üzere yerel seçimler yapıldı. Yaklaşık 15 milyon kişi, 440 koltuk için yarışan 14.400 adaya oy kullandı. Başbakan Nuri el-Maliki’nin liderliğindeki “Hukuk Devleti Koalisyonu” yarışı önde tamamladı. Maliki’nin Şiilerin yoğunlukta olduğu güney eyaletlerinde oyunu artırması ve bazı Kürt seçmenlerden destek bulmasını uzmanlar, Irak’ta din ve etnik temelli siyasetin zayıfladığı şeklinde yorumlasa da, bunun tam aksini iddia edenler de mevcut.
Öte yandan İsrail’de de 10 Şubat’ta genel seçimler yapıldı. 120 kişilik İsrail Parlamentosu Knesset’e sağ partiler 65 milletvekili sokarken, sol partiler 55’te kaldı. Güvenoyu için 61 milletvekilinin oyunun gerektiği İsrail’de, Cumhurbaşkanı Şimon Peres, hükümeti kurma görevini 28 milletvekili çıkaran Tzipi Livni liderliğindeki Kadima Partisi yerine, 27 milletvekili çıkaran ve koalisyon için daha fazla partinin desteğini alabileceği düşünülen eski başbakanlardan Benyamin Netanyahu liderliğindeki Likud’a verdi. Netanyahu, Kadima’yı da kapsayan geniş tabanlı bir koalisyon istediğini belirtse de, Livni “böyle bir hükümetin ayıplarını örtecek bir incir yaprağı” olmaktansa muhalefette kalmayı tercih edeceğini ifade etti. Filistin ve Araplara karşı sert tutumuyla bilinen İsrail sağının bu galibiyetinin, bölgedeki barış umutlarını gölgelediği ve önümüzdeki dönemde şiddetin devam edeceği değerlendirmesi yapılıyor.

Tavsiye Et
Davos’un artçı şokları gündeme oturdu
Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Davos’taki çıkışının ardından Türkiye ile İsrail arasındaki gerginlik, İsrail Kara Kuvvetleri Komutanı Avi Mizrahi’nin Türkiye’yi hedef alan açıklamalarıyla sıcaklığını korudu. Haaretz gazetesinin haberine göre Mizrahi, 13 Şubat’ta İsrail’de düzenlenen “askerî psikoloji” konulu uluslararası toplantıda yaptığı konuşmasında Erdoğan’ın Şimon Peres’e yönelik “Siz öldürmesini çok iyi bilirsiniz” sözlerine ithafen, Türkiye’nin Ermenilere dünyanın en büyük katliamlarından birini yaptığını ve aynı politikanın Kürtler üzerinde de devam ettiğini belirterek “Erdoğan, aynaya baksın” ifadesini kullandı. Yine Erdoğan’ın İsrail’in Filistin’i işgal ettiği yönündeki sözlerine karşılık Mizrahi, Türkiye’nin Kıbrıs’ı on yıllardır işgal altında tuttuğu iddialarını dile getirdi. Bu açıklamalarla gerilen ortamda, hükümet İsrail’e bir nota verdi ve Genelkurmay da “Basında yer aldığı şekliyle ve söz konusu kişiye atfedilen sözlerin gerçekleri saptıran, maksadını aşan, talihsiz, hiçbir şekilde kabul edilemez, bulunduğu görevin yetki ve sorumluluklarıyla bağdaşmayan ve en önemlisi de iki ülke arasındaki milli menfaatlere zarar verebilecek boyutta ifadeler olduğu değerlendirilmiştir” şeklinde bir açıklama yaparak İsrail Genelkurmayı’nın konuya açıklık getirmesini istedi. Mizrahi’nin sözlerinin kendi kişisel görüşü olduğunun açıklanmasının ardından, İsrail Genelkurmay Başkanı Gabi Aşkenazi’nin 16 Şubat’ta Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ’u telefonla aradığı ve üç gün sonra da resmî bir mektup göndererek Mizrahi’nin Türkiye’yi hedef alan sözlerinin kendilerini de “üzdüğü ve hayal kırıklığına uğrattığı”nı söylediği bildirildi.

Tavsiye Et
Protestoların gölgesinde Türkiye ziyaretleri
Filistin-İsrail çatışmasının yoğun olduğu bir dönemde Ortadoğu’dan Türkiye’ye iki önemli ziyaret gerçekleştirildi. Görev süresi 9 Ocak’ta biten Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas, üç günlük ziyaret için 6 Şubat’ta Ankara’ya geldi. Abbas’ın, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Tayyip Erdoğan ile görüşmelerinde, Filistin-İsrail sorunu ele alındı. Gazze’de kalıcı ateşkesin sağlanması ve Filistin’de ulusal uzlaşı faaliyetlerinde gelinen son nokta detaylı olarak gözden geçirildi. Abbas, Türkiye’nin, Filistin-İsrail sorununun çözümü için gösterdiği barışçı çabalar dolayısıyla teşekkür etti. Ziyaret sırasında FKÖ’nün önemine vurgu yapan Abbas, örgütte temsil edilmeyen gruplar olan Hamas ve İslami Cihad’ın temsili için hızla hareket etmek gerektiğini, ancak FKÖ’ye katılmak isteyen her kuruluşun, örgütün tüzüğüne uyması gerektiğini belirtti. Ülkesinde meşruiyetini kaybeden Abbas’ın bu ziyareti, Türkiye’den destek arayışı olarak değerlendirildi.
Ortadoğu açısından ikinci önemli ziyaret ise Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek tarafından gerçekleştirildi. Mübarek, Ortadoğu’daki gelişmelere yönelik Avrupa turu kapsamında Fransa ve İtalya’dan sonra 11 Şubat’ta Türkiye’yi ziyaret etti. Cumhurbaşkanı Gül ve Başbakan Erdoğan’la görüşen Mübarek’in Türkiye gündeminde, Gazze’nin yeniden inşası için 2 Mart’ta Kahire’de düzenlenecek “bağışçılar toplantısı”, Gazze’de ateşkese yönelik diplomatik girişimler, Hamas ve el-Fetih’in uzlaştırılması ve ateşkes sonrası düzenlemeler yer aldı.
Odak noktasını Filistin’in oluşturduğu ziyaretlerde, her iki lider de çeşitli STK’lar tarafından protesto edildi.

Tavsiye Et
Mehmetçik korsan avında
Aylardır dünya gündemini meşgul eden Somalili korsanlara karşı, TSK deniz unsurlarının, Aden Körfezi, Somali karasuları ve açıkları, Arap Denizi ve mücavir bölgelerde görevlendirilmesi için hükümete bir yıl süreyle yetki veren Başbakanlık Tezkeresi, 10 Şubat’ta TBMM’de kabul edildi. 17 Şubat’ta da Giresun Fırkateyni yola çıktı. 2008 sonunda 3 gemisi kaçırılan Türkiye, BM Güvenlik Konseyi’nin korsanlarla daha etkin mücadele için aldığı kararlar çerçevesinde kurulan “Temas Grubu”na kurucu üye olarak katılmıştı.
Uluslararası Denizcilik Bürosu’na göre 2008’de 293 korsan vakasının 111’i Somali karasularında gerçekleşti; Şubat ayı itibarıyla korsanların elinde 10 gemi ile 179 mürettebat rehin bulunuyor. Bugüne kadar NATO ve AB ülkelerinin çeşitli operasyonlar düzenlediği bölgeye, Çin ve Hindistan’dan İran ve Suudi Arabistan’a kadar uluslararası ticaretini güvence altına almak isteyen pek çok ülke askerî gemilerini yolladı. Ne var ki 1 milyon km²’yi aşkın devasa bir alanda cirit atan korsanlara karşı uluslararası mücadelenin ne ölçüde başarıya ulaşacağı ciddi bir soru işareti.

Tavsiye Et
Kürt sorunu Erbil’de masaya yatırıldı
Ortadoğu’nun yeniden şekillendiği bir dönemde aydınlar Kürt sorununu masaya yatırdı. Abant Platformu’nun “Kürt Sorunu: Barış ve Geleceği Birlikte Aramak” konulu 18. sempozyumu, 15-16 Şubat tarihlerinde Irak’ın Erbil kentinde düzenlendi. Toplantıya, Kürt yönetimi Kültür Bakanı Falakaddin Kakeyi, Erbil Valisi Nevzad Hadi, Musul Türk Başkonsolosu Hüseyin Botsali, Abant Platformu üyeleri ile birçok Türk ve Kürt akademisyen, siyasetçi ve gazeteci katılırken, oturumlarda ekonomik ve sosyo-politik süreçle medyanın gücü masaya yatırıldı. Yine “Karşılıklı Bağımlılık”, “Medyanın İlişkilerde Rolü” ve “Ortadoğu’daki Sorunların Çözüm Yolları” gibi başlıklar ele alındı. Kürt sorununun çözümünde mütevazı bir “ilk adım” olarak değerlendirilen ve iki gün süren toplantının sonuç bildirgesinde, Ortadoğu’da barış ve istikrarın önemine dikkat çekilerek; Türkiye ile Irak Kürt Yönetimi arasındaki münasebetlerin geliştirilmesi, Türkiye’nin Irak’ın Avrupa’ya açılan kapısı olduğu, her türlü sorunun çözümünde şiddet yönteminin reddedildiği, Erbil’de bir Türk konsolosluğunun açılması gerektiği vurgulandı.

Tavsiye Et
Büyük ustalar aramızdan ayrıldı
Türkiye ve dünyadan büyük ustaları Şubat ayında ebedi aleme uğurladık. Türk dünyasının yaşayan en büyük şairlerinden biri olan Bahtiyar Vahabzade, 13 Şubat’ta Bakü’de vefat etti. 1925’te Azerbaycan’da doğan Vahabzade, Bakü Devlet Üniversitesi Filoloji Bölümü’nden mezun oldu. Azerbaycan’da “halk şairi” unvanıyla anılan şair, 1995’te İstiklâl Nişanı ile mükafatlandırıldı. 5 defa milletvekili seçilen Vahapzade’nin 40’ı aşkın şiir kitabı, 11 ilmî eseri, 2 monografisi, çeşitli piyesleri ve yüzlerce makalesi bulunuyor.
Türk tiyatrosunun usta sanatçılarından Gazanfer Özcan da, İstanbul’da vefat etti. 1931’de doğan Özcan, lise yıllarında tanıştığı tiyatro sevgisini hayatı boyunca sürdürdü. “Gönül Ülkü-Gazanfer Özcan Tiyatrosu”nu kurdu. Çok sayıda sinema filminde ve pek çok dizide rol aldı. 1998’de “Devlet Sanatçısı” unvanını alan Özcan, 17 Şubat’ta aramızdan ayrıldı.
Dünyada üç “Ağa Han” ödülüne sahip tek mimar Turgut Cansever de 22 Şubat’ta hakka yürüdü. Bilge kişiliği ve müstesna eserleri ile dünyada güzel bir “iz bırakan” Hocamızı rahmetle anıyoruz.

Tavsiye Et
Abdullah Gül üç kıtaya ziyaretlerde bulundu
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül Şubat ayı içerisinde önemli dış ziyaretler gerçekleştirdi. İlk olarak Kral Abdullah’ın 2006 ve 2007’de yaptığı ziyaretlerine karşılık 3 Şubat’ta iade-i ziyarette bulundu. Riyad Askerî Havaalanı’nda Kral Abdullah tarafından karşılanan Gül, Şura Meclisi’nde konuşan ilk Müslüman lider oldu. Ziyaret esnasında iki ülke arasında denizcilik ile gençlik ve spor alanlarında işbirliği anlaşması imzalandı.
Gül, 12 Şubat’ta ise Devlet Başkanı Dimitri Medvedev’in davetlisi olarak Rusya’yı ziyaret etti. Ziyaret kapsamında siyasi, ekonomik, enerji, askerî ve kültürel alanlarda ikili ilişkilerin yanı sıra bölgede yaşanan gelişmeler ele alındı. İkili ilişkilerin yeni bir aşamaya doğru ilerlemesi, dostluk ve çok boyutlu ortaklığın derinleştirilmesine ilişkin “ortak deklarasyon” imzalandı. 14 Şubat’ta Rusya’dan Tataristan’a geçen Gül, bu ülkeyi ziyaret eden ilk Türk Cumhurbaşkanı oldu.
Gül 20 Şubat’ta da Kenya ve Tanzanya’yı kapsayan Afrika turuna çıktı. Gül, gezinin Türkiye’nin BM Güvenlik Konseyi’ne seçilmesinde büyük rolü olan Afrika’ya bir teşekkür mahiyetinde olduğunu belirtti.

Tavsiye Et
CHP’nin Brüksel açılımı
CHP Genel Başkanı Deniz Baykal 10 Şubat’ta Brüksel’de partisinin AB temsilciliğini açarak son dönemlerdeki açılım ivmesini sürdürdü. Brüksel’i, Türklerin yoğun olarak yaşadığı diğer AB başkentlerinde açılacak parti temsilciliklerinin takip edeceği bildiriliyor. 29 Mart’ta yapılacak yerel seçimler öncesinde içeride dindar seçmene yönelik açılımlarla gündeme gelen CHP’nin, dışarıda da hükümete karşı elini güçlendirmek ve özellikle Kıbrıs ve insan hakları konularındaki tavrı nedeniyle oluşan AB-karşıtı imajını düzelterek, AB üyelik sürecine desteği arttırdığı mesajını vermek için bu adımı attığı yorumları yapılıyor. 2008 yılı sonlarında da ABD Büyükelçiliği’nde verilen davete katılmasıyla bir ilki gerçekleştiren CHP lideri Baykal, iç siyasetteki mücadelede dış aktörlerin etkisini görmezden gelme geleneğini bozma sinyalleri vermişti. AB Başmüzakerecisi Egemen Bağış’ın da aynı gün ve saatlerde Brüksel’de bulunması ve AB’li yetkililerle bir araya gelmesi, iç siyasi mücadelenin uluslararası boyutlarını ortaya koyuyor.

Tavsiye Et
Obama’nın hedefinde Afganistan var
17 Şubat’ta ABD yönetimi Afganistan’a 17.000 asker takviyesi yapılmasını kararlaştırdı. Bush yönetimi tarafından yapılması planlanan bu asker takviyesinin, ABD’nin yeni başkanı Barak Obama tarafından “acil güvenlik ihtiyacının karşılanması” gerekçesiyle kapsamının genişletildiği bildiriliyor. Böylece Obama seçim döneminde önceliğinin Afganistan olacağı ve Irak’taki ABD askerî varlığına son vereceği yönündeki söylemi doğrultusunda ilk adımı atmış oldu. Buna karşılık Afganistan’daki ABD güçlerine asker ve malzeme taşınmasında kullanılan Kırgızistan’daki Manas Hava Üssü, 19 Şubat’ta Kırgız parlamentosunda 1’e karşı 78 oyla alınan bir kararla kapatıldı. Kararın arkasında Rusya’nın Kırgızistan’a yapmayı vaat ettiği 2 milyon dolarlık yardımın etkili olduğu yönünde söylentiler var. Washington yönetiminin Manas’ın kapatılmasının ardından alternatif üsler aradığı ve 2005’te Andican’daki olayların ardından ABD’nin insan hakları konusundaki eleştirilerine tepki olarak Özbekistan’ın kapatma kararı aldığı Kurşi-Hanabad Üssü’nün yeniden açılabileceği konuşuluyor.

Tavsiye Et