Kitap
Rus Jeopolitiği Avrasyacı Yaklaşım
Aleksandr Dugin
Çeviren: Vügar İmanov
İstanbul: Küre Yayınları, 2003
Avrasyacılık geleceği olan, uluslararası boyutta bir strateji olarak düşünülebir mi? Bu soruyu 1990’ların başında soruyor olsaydık, muhtemelen hayır cevabını verecektik. Oysa şu anda Avrasyacılık akımının uluslararası politikadaki yeri giderek daha fazla tartışılıyor. Ve bu tartışmaya Türkiye’den de katılanların sayısı artıyor. Şüphesiz bu tartışmanın Türkiye’ye taşınmasında, Rus stratejist ve Avrasyacılık akımının önde gelen teorisyenlerinden Aleksandr Dugin’in Rus Jeopolitiği Avrasyacı Yaklaşım isimli eserinin Türkçe’de yayımlanmasının payı büyük. Vügar İmanov’un temiz bir Türkçe ile Rusça aslından çevirdiği eser, birinci elden Avrasyacılık konusundaki tartışmaların anlaşılmasına imkan tanıyor.
Rus Genelkurmayına yakınlığı ile bilinen, Rusya Devlet Başkanı Putin’e strateji danışmanlığı yapan ve aynı zamanda da kendi kurduğu Avrasya Partisi’nin başkanlığını yürüten Dugin, strateji ve jeopolitik alanlarında yazdığı teorik yazılarla yeni tartışmalar açan bir isim. Rus Jeopolitiği Dugin’in baş yapıtı niteliğindeki Avrasyacı Jeopolitik isimli eserin Rusya ile ilgili bölümü. Rus Jeopolitiği, temelde Rusya’nın dünya siyasetindeki yerini sorgulayan ve özetle Rusya’nın ancak ve ancak imparatorluk iddiasını sürdürebildiği takdirde kendisine gelecekte kabul edilebilir bir yer açabileceğini savunan bir kitap. Rusya’nın hiçbir zaman bir ulus-devletinin olmadığı, Rusların bir imparatorluk halkı olduğu tezlerini işleyen, bu doğrultuda “Sovyet devletçiliği”ni ve “Çarlık devletçiliği”ni eleştiren Dugin, çözümün yeni bir “Avrasya İmparatorluğu” kurmak olduğunu öne sürüyor. / Fahrettin Altun
Tavsiye Et
Din ile Modernleşme Arasında Çağdaş Türk Düşüncesinin Meseleleri
İsmail Kara
İstanbul, Dergâh Yayınları, 2003
İsmail Kara’nın son kitabı Din İle Modernleşme Arasında Çağdaş Türk Düşüncesinin Meseleleri adını taşıyor. Kitap, daha önce hiçbir yerde yayımlanmamış dört makale ile yazarın çeşitli yerlerde yayımlanmış, ancak kitaplaşma sürecinde yeniden gözden geçirilmiş yazılarından oluşuyor. Giriş ve sonuç bölümleri dışında, “Kavramlar ve Meseleler”, “Meşrutiyet ve Milliyetçiliğe Dair”, “Tasavvuf ve Tarikatlar” ile “Teracim-i Ahval ve Fikriyat” başlıklarıyla dört bölümden oluşan kitap, çağdaş Türk düşüncesinin önemli mesele ve kavramlarını, hem İslam ve Türk tarihi, hem de çağdaş İslam düşüncesiyle irtibatlandırarak ele alıyor. Türkiye’nin bir ihya hareketine ihtiyaç duyduğunu belirten yazar, “tarihten hesap soran, tarihe hesap veren bir geriye dönüş” hareketinden bahisle, okuyucuya yakın dönem Türk siyasi tarihinin ve çağdaş Türk düşüncesinin ele alınmasına ilişkin bir metodoloji sunuyor. Yazarının ele aldığı konular üzerindeki yetkinliği ve uzun dönemli bir gayret ve düşünme süreci içerisinde olması, kendi içinde sistematik bir bütünlüğe ve başarılı bir iç dengeye sahip olan kitabın sayfalarına açıkça yansıyor. / Fahrettin Altun
Tavsiye Et
Benim Güzel Bosnam Gelenek ve Birlikte Yaşam
RusmirMahmutcehajic
Çeviren: Zeynep Özbek
İstanbul: Gelenek Kitapları, 2004
Bosnalı düşünürlerin kitapları bir bir Türkçeye aktarılıyor. Benim Güzel Bosnam, Bosna Hersek hükümetinde başbakan yardımcılığı yapmış bir devlet adamı ve Saraybosna Üniversitesi profesörlerinden Rusmir Mahmutcehajic’in orijinali 2000 yılında yayımlanan kitabının Türkçe tercümesi. Yazar, Türkçe baskıya yazdığı önsözde kitabı şöyle betimliyor: Bu kitap, “hayatta kalma mücadeleleri sırasında, kötülüğe kötülükle karşılık verme tehlikesiyle karşılaşan Bosnalı Müslümanlar için yazılmıştır. Atalarının ve kendi yaşadıkları yerlerin imhasıyla karşılaşan Müslümanlar, tüm inançları korumak için kötülük karşısında kötü olmamalıdırlar. Bu kitap, okuru, insanlık onurunu korumaya ve yüceltmeye ve insanlık onurunu yaralayan her şeyle mücadeleye çağırmaktadır.”
Tavsiye Et
Orta Çağ Hristiyan Dünyasında Dinsel Şiddet Engizisyon
Guy Testas-Jean Testas
Çeviren: Ali Erbaş
İstanbul: İnsan Yayınları, 2003
İnsan Yayınları tarafından yayımlanan, Guy ve Jean Testas kardeşlerin engizisyon konusunu özlü bir biçimde işledikleri bu eser Prof. Ali Erbaş’ın kaleminden Türkçe’ye kazandırılmış. Kitap temelde engizisyonun tarihi kaynakları, Fransa, Almanya, İtalya ve İspanya’da engizisyon uygulamaları, engizisyonun toplumsal görünümleri, Reform döneminde ve İspanyol Amerikasında engizisyon konularını ele alıyor. Kitabın önemi, yalnızca dinler tarihi alanında ufuk açıcı bir çalışma olması değil, aynı zamanda Batı’nın toplumsal, siyasi ve kültürel tarihini aydınlatması açısından da işlevsel olmasında yatıyor. / Fahrettin Altun
Tavsiye Et
Kemal Sayar
İstanbul: İz Yayıncılık, 2003
ah bir merhemleri olsa da
sürseler yalnızlıklarına
onların da ruhuna
düşse bir ateş
yalvarabilseler Tanrı’ya
ah bir melekleri olsa da
konuşabilseler onunla
dans eden psikiyatristler,
bir kendilerini iyileştirebilseler!
Psikiyatrist şair Kemal Sayar geçtiğimiz sene son şiir kitabı ‘Ricat’la çıktı okuyucularının karşısına. Şair bu kitabında da çizgisini istikrarla muhafaza ediyor. “Hızır ve Roza” bir arayışın başlangıcının hikayesiydi; “İki Güneş Arasında” bu arayışta insanla ve doğayla hesaplaşmanın serüveniydi; “Ricat” ise tasavvufun modern insanın hayatına yansımasını, modern ve insanın çakışmasını/çatışmasını dillendiriyor. Kemal Sayar şiirleriyle değişik, pek de alışık olunmayan bir şair örneği sunuyor okuyucularına. O, bir şairden çok, kelimelerden kaçan, hüzünlü ümitvâr, elinde tesbih yerine “terlemiş kalem” tutan modern bir derviş. Yazdığı şiirlerde tasavvufî nüveler bulunuyor. Ricat’taki şiirler, diğer iki şiir kitabında da olduğu gibi, bu çağın bir dervişinin yazdığı ilahiler aslında. Şiirler bir dervişin neyinden akan ezgiler, semasındaki hûlar gibi insanın içini ferahlatan bir nahiflikte, hüzünlü ama rahatsız etmeyen bir dille konuşuyor. Bu yüzden Kemal Sayar şiiriyle yakıyor, kavuruyor; fakat huzursuz etmiyor, incitmiyor. / Betül Özel Çiçek
Tavsiye Et
Yaratıcı Mitoloji Tanrının Maskeleri
Joseph Campbell
Çeviri: Kudret Emiroğlu
Ankara: İmge Kitabevi, 2003
Tanrının Maskeleri isimli dört kitaplık ünlü bir serinin son kitabı, Yaratıcı Mitoloji. Joseph Campbell, Thomas Mann’ın “Freud okulunun yetenekli, fakat pek şükran beslemeyen evladı” diye tanımladığı Jung’un izini takip ederek insanoğlunun yalnız biyolojik olarak değil, ruhsal tarih olarak da birlik içinde olduğu tezi üzerine oluşturmuş eserini. Daha önceki üç kitabında acıya tahammülü olmayan, devamlı mutluluk isteyen insanların dünyalarına ait mitolojilerden bahsettiğini söyleyen Campbell bu kitabında sancı ve hesaplaşmanın insanlarıyla ilgili mitleri anlatıyor. Tek zamana ait bir insanın değil, zamandan arınmış tek mekanda, farklı sebeplerden de olsa benzer sancıları çeken insanların mitolojisinden söz ediyor. Dolayısıyla da Wolfram von Eschenbach’tan Wagner’e, Gottfried’tan Joyce’a, Homeros’tan Mann’a, Dante’den Eliot’a uzanan köprüler kuruluyor kitapta. Her çağın sancısını taşıyan kişilerin, yazarların, şairlerin veya filozofların bir kaynaktan akan pınardan faydalanarak nasıl yeni formlar, arayışlar, cevaplar bulduklarının izini sürüyor kitap.
Campbell dörtlemenin son kitabını, insanlığın her iklimde farklı şekilde yoğrulup tarih boyu binbir renk ve çeşniyle karşımıza çıkmış mirasını toparlayıp bir araya getirerek oluşturuyor. Bu sebeple Yaratıcı Mitoloji özellikle edebiyat, sanat ve sosyal bilimlerle uğraşanlar açısından tartışılmaz bir öneme sahip. Teorinin pratiğe geçirilmesi açısından da Joseph Campbell’ın başarılı olduğunu söylemek mümkün. Yönetmen George Lucas Yıldız Savaşları ‘mitolojisinin’ Jedi ‘miti’ni, yazarın The Hero With A Thousand Faces (Kahramanın Sonsuz Yolculuğu, Çev: Sabri Gürses, İstanbul Kabalcı Yayınevi, 2000) kitabını okuduktan sonra, onun danışmanlığı altında ortaya çıkarmış.
Bu arada Kudret Emiroğlu’nun da eseri dilimize başarıyla aktardığını belirtmek gerek. Çevirmen yazarın rahat ve akıcı uslûbunu muhafaza edebilmiş. / Betül Özel Çiçek
Tavsiye Et